Η Μοσφιλιά ή αλλιώς Κράταιγος ο Αζαρόλος

Η Μοσφιλιά ή όπως την λένε στην Ελλάδα ο Κράταιγος, είναι ένα άγριο αγκαθωτό καρποφόρο δέντρο που φτάνει μέχρι και τα δέκα μέτρα.


Απο τα αρχαία χρόνια οι Έλληνες ονόμαζαν Μεσπλιά όποιο δέντρο είχε καρπούς μηρούς όμοια με τα μήλα, εξού και το όνομα Μοσφιλιά. Στην Κύπρο έχουμε την Μεσπηλιά όπου επίσης πήρε απο εκεί το όνομα της.


Η Μοσφιλιά ή αλλιώς Κράταιγος ο Αζαρόλος, ονομάζεται επίσης ως Τρικοκκιά (το εσωτερικό του καρπού της έχει τρία κουκούτσια), Μουρζιά, Μπουρμπουτζελιά, Ξανθή Τσαπουρνιά, Τσιατσιά. 


Η Μοσφιλιά δεν χρειάζεται σχεδόν καθόλου φροντίδα, ως είδος είναι ολιγαρκές και είναι εξαιρετικά ανθεκτική στην ξηρασία. Μεγαλώνει σε άγονα μέρη έτσι είναι το καλύτερο δέντρο για την διάβρωση του εδάφους και υπέδαφους. Φύεται σε υψόμετρο από 0-1800 μέτρων.
 
Είναι φυλλοβόλο δέντρο, άριστο για εμβολιασμό αχλαδιών και μουσμουλιών.


Ανθίζει όμορφα λευκά, ερμαφρόδιτα, ευωδιαστά λουλουδάκια από τον Μάρτιο μέχρι τον Μάιο. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα άνθη της για τσάι. 


Καρποφορεί τον Σεπτέμβριο μέχρι Νοέμβριο κίτρινους μικρούς ωοειδείς καρπούς. Είναι εδώδιμα, πάρα πολύ νόστιμα και έχουν γλυκόξινη γεύση, οι πιο άγριες μικρές μοσφιλιές έχουν ακόμα πιο νόστιμους και πιο μεγάλους καρπούς. Ο καρπός αν ωριμάσει (ψηθεί) πολύ αποκτά πορτοκαλιές αποχρώσεις και χρησιμοποιείται στην παρασκευή μαρμελάδας. 


Έχουν ιδιαίτερη επίδραση στην καλή λειτουργία του κυκλοφορικού συστήματος του αίματος και προλαμβάνει τις καρδιοπάθειες.