Πύργος Τυλληρίας

Ένα χωριό κτισμένο στους βόρειους πρόποδες της οροσειράς του Τροόδους, στην πιο μεγάλη και όμορφη κοιλάδα της περιοχής, κατά μήκος μιας απαράμιλλης κρυστάλλινης παραλίας

Ο Πύργος είναι το κεφαλοχώρι της Τηλλυρίας. Πρόκειται για ένα χωριό το οποίο είναι κτισμένο στους βόρειους πρόποδες της οροσειράς του Τροόδους, στην πιο μεγάλη και όμορφη κοιλάδα της περιοχής, κατά μήκος μιας απαράμιλλης κρυστάλλινης παραλίας.

Φωτογραφία: Nina Iosif‎

Ο Πύργος Τηλλυρίας είναι χωριό της επαρχίας Λευκωσίας και απέχει περίπου 70 χιλιόμετρα από αυτήν.

Φωτογραφία: Ιωάννης Παπανδρέου

Η κοινότητα του Πύργου Τυλληρίας αριθμεί περίπου 1500 κατοίκους. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες ο πληθυσμός αυξάνεται καθώς μεγάλος είναι ο αριθμός των παραθεριστών, ντόπιων και ξένων, που σπεύδουν στο χωριό για διακοπές.

Αξιοσημείωτες είναι οι καλλιέργειες του Πύργου αφού φημίζεται για τα ροδάκινα, τα λεμόνια, τα πορτοκάλια, τα μανταρίνια, τα σύκα και τα λαχανικά του. Τέλος, ο Πύργος φημίζεται για την παραγωγή καρβούνων.

Φωτογραφία: Χριστιάνα Μιχαηλίδου

Ιστορικά στοιχεία
Σύμφωνα με τις αρχαιολογικές ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στο χωριό, ανευρέθηκαν ευρήματα της μεσαιωνικής περιόδου, τάφοι, ένας σταυρός και μια καρφίτσα φτιαγμένα από ορείχαλκο, κεραμικά και μεταλλικά αντικείμενα, πήλινα αγγεία, ένα δακτυλίδι με εγχάρακτη διακόσμηση και νομίσματα.

Στην τοποθεσία «Κοιλάδα-Παλιάλωνα», ήρθαν στο φως τάφοι, που ανάγονται χρονολογικά στην ελληνιστική περίοδο και σύμφωνα με τους ερευνητές, χρησιμοποιούνταν μέχρι τους ρωμαϊκούς χρόνους ίσως και αργότερα.

Φωτογραφία: Thea Georgiou‎

Η ονομασία του χωριού
Η ονομασία του Πύργου Τυλληρίας, προήλθε από το «Τρουλλί», ένα μικρό κτίσμα πάνω σ’ έναν παραθαλάσσιο λόφο που δεσπόζει της περιοχής και φαίνεται σαν πύργος. Το «Τρουλλί», ήταν παρατηρητήριο της Ενετοκρατίας, το οποίο έχει αναπαλαιωθεί από το Τμήμα Αρχαιοτήτων Λευκωσίας.

Οι εκκλησίες του Πύργου Τυλληρίας
Στο χωριό, θα συναντήσει κανείς τον παλαιό ναό που είναι αφιερωμένος στην Αγία Ειρήνη κτίσμα του 1923 και το νέο ναό αφιερωμένο στους Άγιο Κωνσταντίνο και στην Αγία Ελένη.

Φωτογραφία: Kato Pyrgos Tyllirias Tourist Attraction - Κάτω Πύργος Τηλλυρίας

Πέραν από αυτές τις δυο εκκλησίες στο χωριό υπάρχουν και τα εξής παρεκκλήσια: του Άγιου Στυλιανού, της Παναγίας της Γαλόκτιστης κτισμένο σ' ένα ύψωμα ανάμεσα στα χωριά Κάτω και Πάνω Πύργος. Η ονομασία Γαλόκτιστη προέρχεται από το γεγονός ότι το παρεκκλήσι κτίστηκε με γάλα και όχι νερό. Το Τμήμα Αρχαιοτήτων ανέλαβε την αναπαλαίωσή του.

Τέλος στην κοινότητα του Πύργου υπάρχει και το εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία κτίσμα του 1917.

Φωτογραφία: Kato Pyrgos Tyllirias Tourist Attraction - Κάτω Πύργος Τηλλυρίας

Τα αξιοθέατα του Πύργου
Στην καρδιά της Κοινότητας, θα δει κανείς ένα υπεραιωνόβιο υψικάρηνο Δρυ, το επιβλητικό στολίδι και το καμάρι της περιοχή. Η ηλικία του ανάγεται στα 110 χρόνια, φυτεύτηκε το 1898 και έχει ύψος 20 μέτρα και περιφέρεια 425 εκατοστόμετρα.

Αξιοσημείωτα είναι τα τρία Μνημεία Ηρώων στον Πύργο Τυλληρίας που σηματοδοτούν την σημαντική συμβολή του στην ιστορία του τόπου μας. Το πρώτο είναι αφιερωμένο στον Ανδρέα Ηρακλέους, ανθυπολοχαγού ΜΧ από τον Κάτω Πύργο, ετών 30, και στον Σωκράτη Κωνσταντινίδη, ανθυπολοχαγού ΜΧ από τον Μουτουλλά, ετών 32, και βρίσκεται δίπλα από τα κοινοτικά γραφεία της κοινότητας. Οι δυο ήρωες σκοτωθήκαν στις 3 Μαρτίου 1994 από έκρηξη νάρκης σε ναρκοπέδιο στην περιοχή Πύλας.

Το δεύτερο Μνημείο, βρίσκεται στο προαύλιο του Περιφερειακού Δημοτικού Σχολείου του χωριού, αφιερωμένο στους ήρωες της Ε.Ο.Κ.Α, Γεώργιο Νικολάου (12.11.56) και Στέλιο Τριταίο (17.06.58) από τον Κάτω Πύργο. Οι δυο ήρωες, πέθαναν από βασανιστήρια των Άγγλων.

Τέλος, το Τρίτο μνημείο της Κοινότητας είναι κτισμένο στο προαύλιο του Γυμνασίου-Λυκείου Κάτω Πύργου, αφιερωμένο στους Σάββα Νεοφύτου, Χριστόδουλο Αγαπίου, Κώστα Αγαπίου, Σπύρο Δημοσθένους, Μάρθα Σοφοκλέους και του Παύλο Μαυρογένη.