Ένα παιδί μετράει τα χάσταγκ

Και χάθηκε στο μέτρημα

Φαίνεται πως πλέον τα χάσταγκ είναι περισσότερα απ’ τα άστρα οπότε δικαίως το ‘παιδί’ άρχισε να τα μετράει. Αλήθεια εσύ πόσα χάσταγκ χρησιμοποίησες στην φωτογραφία που ανέβασες στα social media; Είναι γεγονός ότι η τεχνολογία έχει εισβάλλει σε όλες τις πτυχές της ζωής μας και τις έχει αλλάξει δραματικά. Ειδικά τα τελευταία χρόνια οι αλλαγές είναι αρκετά έντονες και κάποιες φορές απαιτείται προσπάθεια, κυρίως από άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, να ακολουθήσουν την νέα τάση ζωής. Όλες, αν όχι όλες, αλλά οι περισσότερες καθημερινές μας δραστηριότητες έχουν μετατραπεί σε ψηφιακή μορφή από την πληρωμή των λογαριασμών, του καφέ μέχρι την δικτύωση με άλλους ανθρώπους. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποιούνται ευρέως από όλες τις ηλικιακές ομάδες και ο χρήστης ανάλογα τις ανάγκες του, προσαρμόζει το προφίλ του και τις αναζητήσεις του.

Μία τάση που κυριαρχεί στα social media είναι το #χάσταγκ (#hashtag). Η λέξη hashtag προέρχεται από την ένωση των λέξεων hash και tag, δηλαδή του συμβόλου # και μιας ετικέτας (λέξης). Σύμφωνα με την Wikipedia, η χρήση των hashtags προτάθηκε αρχικά από τον Chris Messina σε ένα tweet του το 2007. Αρχικά, δεν είχε αρκετούς ακόλουθους αλλά γρήγορα εξαπλώθηκε ως τάση και έγινε ευρέως γνωστό. Το χάσταγκ αποτελεί ένα είδος “ετικέτας” και τα τελευταία χρόνια η χρήση του έχει εξελιχθεί σε επιστήμη καθώς υπάρχουν διάφοροι κανόνες που ο χρήστης πρέπει να ακολουθήσει για να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ένα χάσταγκ, δηλαδή, μπορεί να δώσει μεγαλύτερη αξία σε μία δημοσίευση διότι δείχνει σε τι αναφέρεται. 

Μήπως όμως το έχουμε παρακάνει; Κι εγώ χρησιμοποιώ χάσταγκ αλλά με μέτρο(;). Πρόσφατα έγραφα ένα κείμενο με χαρτί και στυλό (όπως τις παλιές εποχές) και από συνήθεια πήγα να γράψω #… Τι γίνεται; Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φαίνεται πως βλάπτουν σοβαρά την υγεία των ανθρώπων, με τους επιστήμονες να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Πολλοί ειδικοί μάλιστα υποστηρίζουν πως το διαδίκτυο είναι το ναρκωτικό του 21ου αιώνα γιατί ένα πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού είναι εθισμένοι και χρειάζονται την βοήθεια ειδικών. 

Όταν η χρήση των social media, που συνήθως είναι υπερβολική, σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο αγχώδους διαταραχής, κατάθλιψης και μειωμένης αυτοεκτίμησης και αυτοεικόνας. Στις περισσότερες εφαρμογές οι χρήστες ανεβάζουν, καθημερινά, φωτογραφίες, που έχει ως αποτέλεσμα την σύγκριση τους με άλλα άτομα κάτι που φαίνεται ότι καταρρακώνει την ψυχολογία τους επειδή τους ωθεί να συγκρίνουν τον εαυτό τους με μη ρεαλιστικές, επεξεργασμένες φωτογραφίες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Επιπλέον, η χρήση των social media επηρεάζει την ποιότητα ύπνου, καθώς, σύμφωνα με έρευνες, φαίνεται ότι ένας στους πέντε νέους ξυπνούν τη νύχτα για να ελέγξουν τα μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ακόμα, τα θύματα εκφοβισμού μέσω των social media (cyberbullying), είναι ένα αρκετά συχνό φαινόμενο. Όσοι περνούν πάνω από 2 ώρες την ημέρα συνδεδεμένοι με τα μέσα αυτά έχουν αυξημένες πιθανότητες να αναφέρουν υψηλά επίπεδα ψυχολογικής επιβάρυνσης, κατάθλιψης, άγχους και αυτοκτονικού ιδεασμού. Στα αρνητικά της υπερβολικής χρήσης των μέσων κοινωνικών δικτύωσης έρχονται να προστεθούν η αλλοτρίωση των ανθρωπίνων σχέσεων, η αποξένωση από το φιλικό και οικογενειακό περιβάλλον και η  προσαρμογή σε ένα εικονικό περιβάλλον.

Μήπως όμως ο εικονικός κόσμος δεν είναι και τόσο εικονικός; Η κοινωνική δικτύωση κρύβει αρκετούς κινδύνους κυρίως σε νεαρότερης ηλικίας χρήστες, όπως παιδιά και έφηβοι. Όταν μια φωτογραφία ή ένα βίντεο δημοσιευτούν στο διαδίκτυο μπορούν ελεύθερα να αντιγραφούν, να τροποποιηθούν, να ανακυκλώνονται από τον οποιοδήποτε χρήστη και διαδικτυακό φίλο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο εικονικός κόσμος να επηρεάζει αρνητικά την καθημερινότητα και πραγματική ζωή των χρηστών δημιουργώντας ανασφάλειες, καταπίεση και άγχος καθώς έρχονται στην δημοσιότητα προσωπικά δεδομένα και πληροφορίες.

Βέβαια υπάρχει και η άλλη όψη της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης καθώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εργαλείο για άμεση ενημέρωση και ψυχαγωγία. Στα θετικά συγκαταλέγονται η ταχύτατη επικοινωνία με άλλα άτομα, η αγορά και προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών και η γενικότερη διευκόλυνση της καθημερινότητας των χρηστών.

Θεωρώ πως η χρήση των social media θα ήταν καλό να γίνεται με #μέτρο και #σύνεση παραμένοντας ενεργοί και όχι παθητικοί χρήστες.