Η Αγία Θεοδώρα, η Αυγούστα στην Άχνα

Κτίσμα του 1958

Το εξωκλήσι της Αγίας Θεοδώρας, της Αυγούστας, βρίσκεται βορειοανατολικά της κοινότητας της Άχνας σε μια ερημική τοποθεσία που λέγεται «Λουβερά».

Πρόκειται για ένα μικρό εκκλησάκι πολύ φτωχικό χωρίς κανένα ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, το οποίο κτίστηκε το 1958, όπως μαρτυρεί η επιγραφή στην αριστερή πλευρά της κύριας εισόδου και αναγράφει το εξής: «Ο ΙΕΡΟΣ ΟΥΤΟΣ ΝΑΟΣ ΕΧΕΙ ΑΝΕΓΕΡΘΕΙ ΥΠΟ ΠΡΟΔΡΟΜΟ ΜΑΚΡΟΜΑΛΛΗ ΕΞ ΑΧΝΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 1958»

Η διακόσμηση του είναι φτωχική. Στο εσωτερικό θα δει κανείς τέσσερις εικόνες οι οποίες κοσμούν το ξύλινο εικονοστάσι, μια τοιχογραφία της Αγίας Θεοδώρας στο βόρειο τοίχο, ένα ξύλινο ψαλτήρι, τα λίγα καθίσματα και οι πολλές µικρές εικόνες από τάματα πιστών.

Ο ναός είναι ανοικτός καθημερινά ενώ λειτουργεί πανηγυρικά στις 11 Φεβρουαρίου, κάθε έτους, ημέρα μνήμης της Αγίας Θεοδώρας της Αυγούστας.

Λίγα λόγια για την Αγία Θεοδώρα
Η Αγία Θεοδώρα, η βασίλισσα, γεννήθηκε στην Έβεσσα της Παφλαγονίας, το 815 μ.Χ., από ευσεβείς γονείς, τον δρουγγάριο Μαρίνο και την ενάρετη Θεοκτίστη που διακρινόταν για την ευλάβειά της και την προσήλωσή της στην ορθόδοξη πίστη. Η Αγία Θεοδώρα είχε τρεις άλλες αδελφές, τη Σοφία, της Μαρία και την Ειρήνη και δύο αδελφούς, τον Βάρδα και τον Πετρωνά. Το 830 μ.Χ. παντρεύτηκε τον αυτοκράτορα Θεόφιλο ο οποίος ήταν εικονομάχος. Παρά το εικονομαχικό κλίμα που επικρατούσε, η Θεοδώρα εξακολουθούσε να τιμά τις ιερές εικόνες και να τις φυλάσσει κρυφά στα δώματά της. Η μητέρα της Αγίας, Θεοκτίστη, εγκατέλειψε τα ανάκτορα και αποσύρθηκε σε γυναικεία μονή, την οποία η ίδια είχε ιδρύσει.

Ο άντρας της Αγίας πέθανε το 842 μ.Χ. και τότε η Αγία Θεοδώρα ανέλαβε την βασιλεία και την εποπτεία του ανήλικου γιού της Μιχαήλ, με συνεπιτρόπους τον αδελφό της Βάρδα, τον εκ του πατέρα της θείου της, που ήταν μάγιστρος και τον λογοθέτη Θεόκτιστο. Η πρώτη ενέργεια ήταν η απομάκρυνση του εικονομάχου Πατριάρχου Ιωάννου και η εκλογή του Αγίου Μεθοδίου. Η Σύνοδος, που συνήλθε στις 11 Μαρτίου του 843 μ.Χ., αποφάσισε την αναστήλωση των Αγίων εικόνων και ανόρθωσε την διδασκαλία της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου. Η μεγαλοπρεπής πανήγυρη ετελέσθη την Α' Κυριακή των Νηστειών, στο ναό της Αγίας Σοφίας, που από τότε καθιερώθηκε ως Κυριακή της Ορθοδοξίας.

Την Αγία Θεοδώρα εκτός από το ζήτημα των εικόνων, απασχόλησαν και άλλοι ποικίλοι εσωτερικοί και εξωτερικοί περισπασμοί, όπως οι επιδρομές των Αράβων στη Σικελία και Μικρά Ασία, οι επαναστάσεις των Σλάβων της Πελοποννήσου και των Παυλιανιτών της Μικράς Ασίας, οι εκστρατείες κατά των Αράβων της Κρήτης, της Συρίας και της Αιγύπτου και οι περιπλοκές με τον ηγεμόνα των Βουλγάρων Βόγορι, τον οποίο οδήγησε στην Ορθοδοξία. Έτσι, εμπιστεύτηκε την ανατροφή του γιού της στον αδελφό της Βάρδα, ο οποίος, με σκοπό το δικό του συμφέρον, ενθάρρυνε και ενίσχυε κάθε ροπή του νεαρού βασιλιά στην ακολασία. Η δολοφονία του λογοθέτου Νεοκτίστου κατέστησε τον αδελφό της Αγίας πανίσχυρο, ώστε να περιφρονεί και να απειλεί και την ίδια.

Αργότερα, ο ίδιος ο γιος της Αγίας Θεοδώρας, Μιχαήλ και ο αδελφός της Βάρδας, διέταξαν τον εγκλεισμό της, μαζί με τις 5 κόρες της Άννα, Θέκλα, Αναστασία, Μαρία και Πουλχερία, στη Μονή Γαστριών, στην περιοχή των Υψομαθείων και την κουρά της ως μοναχής. Εκεί η Αγία Θεοδώρα αφοσιώθηκε στην προσευχή και στην άσκηση. Κοιμήθηκε με ειρήνη το 867 μ.Χ. Το άφθαρτο σκήνωμα της Αγίας Θεοδώρας της Αυγούστας (εκτός της τιμίας κάρας της που έχει χαθεί) αποθησαυρίζεται εντός ασημένιας λάρνακας στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Παναγία Σπηλαιώτισσα της Κέρκυρας. Μεταφέρθηκε στην Κέρκυρα από την Κωνσταντινούπολη, λίγο μετά την άλωση της Πόλης (το 1456), μαζί με αυτό του Αγίου Σπυρίδωνα.