Άγιος Σέργιος

Δεν ξεχνώ τις ρίζες μου

Όταν με ρωτούν από πού κατάγομαι, λέω ότι είμαι πρόσφυγας, γιατί πρόσφυγες είναι η γιαγιά και ο παππούς μου και οι ρίζες μου είναι στην Αμμόχωστο, στα χωριά Άγιος Σέργιος και Λιμνιά.

Αν και στα αλήθεια δεν έχω ζήσει ποτέ εκεί, έχω ζήσει μέσα από τις ιστορίες της γιαγιάς και του παππού και έγιναν και δικά μου χωριά.

Όταν είχα πάει να επισκεφθώ τον Άγιο Σέργιο στην καθιερωμένη εκδρομή που γίνεται κάθε χρόνο στις 11 Ιουνίου ημέρα γιορτής των Αγίων Σεργίου και Βάκχου, με κυρίευσε θλίψη και οργή.  Επειδή πήραν το χωριό μας, πήραν το χωριό της γιαγιάς, το σπίτι της, τη ζωή της και τις αναμνήσεις της.  Η εισβολή των Τούρκων στο χωριό έσβησε όνειρα και ελπίδες.

Βλέποντας το σπίτι της γιαγιάς, ερειπωμένο πλέον αφού οι νέοι του ένοικοι δεν φρόντισαν για αυτό, φαντάστηκα ότι εκεί θα μεγάλωνε η μητέρα μου, εκεί θα ζούσε τα μαθητικά και εφηβικά της χρόνια, όχι πρόσφυγας σε μια νέα πόλη.

Όταν επισκέφθηκα λοιπόν το χωριό πρώτη φορά, μεταφέρθηκα σε μια άλλη εποχή, πριν από το 1974, όταν το χωριό ήταν από τα πιο όμορφα της περιοχής, μέσα από τις περιγραφές της γιαγιάς μου.

Ο Άγιος Σέργιος βρίσκεται περίπου 10 χιλιόμετρα βόρεια από την Αρχαία Σαλαμίνα, μια από τις πιο ωραίες παραλιακές περιοχές του νησιού, και 10 επίσης χιλιόμετρα από την πόλη της Αμμοχώστου.  Γειτνιάζει δυτικά με το χωριό του παππού, τα Λιμνιά.

Το χωριό πήρε την ονομασία του από τους ένδοξους Σύρους αξιωματικούς του Ρωμαϊκού Στρατού, Σέργιο και Βάκχο που ασπάστηκαν το χριστιανισμό.

Μετά την τουρκική εισβολή η ονομασία του χωριού έχει αλλάξει (για τους Τούρκους και Τουρκοκύπριους μόνο) σε “Yeni Boğazıçı” που στα ελληνικά σημαίνει “Νέος Βόσπορος”.

Το 1960 στο χωριό κατοικούσαν περίπου 1790 Ελληνοκύπριοι κάτοικοι και μερικοί Τουρκοκύπριοι, ενώ το 1973 υπήρχαν 2.100 Ελληνοκύπριοι κάτοικοι.

Πλέον στο χωριό κατοικούν Τουρκοκύπριοι που μεταφέρθηκαν τότε από τον Άγιο Θεόδωρο και έποκοι από την Τουρκία.

Στο χωριό υπάρχει η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Σεργίου και Βάκχου, της Αγίας Παρασκευής και το μοναστήρι του Αποστόλου Βαρνάβα.  Επίσης υπάρχουν τα εκκλησάκια του Αγίου Σωζόμενου, του Αγίου Γεωργίου και του Αρχαγγέλου Μιχαήλ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ημέρα εορτής του Αγίου Σεργίου και Βάκχου αποτελούσε ημέρα αργίας για το χωριό και γινόταν ένα μεγάλο πανηγύρι.

Οι κάτοικοι ασχολούνταν κυρίως με τη γεωργία και τη κτηνοτροφία.  Καλλιεργούσαν πατάτες, σιτάρι, κριθάρι, τα γνωστά κρεμμύδια στα λειβάδια και τις ξακουστές κουλούμπρες.  Αξίζει να σημειωθεί ότι αρκετά από τα γύρω χωριά προμηθεύονταν τα κηπευτικά τους προϊόντα από τον Άγιο Σέργιο.

Υπήρχαν επίσης δύο αλευρόμυλοι και αρκετά τυροκομεία τα οποία αγόραζαν το γάλα από τους βοσκούς του χωριού.

Ο προπάππος μου, δηλαδή ο πατέρας της γιαγιάς μου, ο Λοϊζος Κούκατζιης έκανε το πιο ωραίο παγωτό τριαντάφυλλο στην περιοχή. Το έφτιαχνε μόνος του και το πουλούσε μαζί με τις δύο του κόρες.  Η γιαγία ακόμα θυμάται τη συνταγή και τον τρόπο παρασκευής του!

Δεν μπορεί όμως να παραλειφθεί το γεγονός ότι οι γυναίκες ΑηΣεργήτισες ήταν και είναι οι καλύτερες μαγείρισες. Φτιάχνουν τα πιο νόστιμα φαγητά και γλυκά με ιδιαίτερες συνταγές. Αποδεδειγμένο!

Το χωριό αποτελούσε για τα γειτονικά χωριά σαν ένας πόλος έλξης, καθώς στο χωριό υπήρχαν μάλιστα δύο σινεμά, ένα στην πλατεία του χωριού και ένα δυτικά προς τα Λιμνιά.  Εκεί παίζονταν ταινίες κυρίως από τον ελληνικό κινηματογράφο.  Το σινεμά ήταν η έξοδος για τους έφηβους που ευελπιστούσαν να συναστήσουν εκεί τον αγαπημένο ή την αγαπημένη τους.

Το χωριό επίσης διατηρούσε και ποδοσφαιρική ομάδα.

Κατά τη δεκαετία του 1960 υπήρχαν επίσης τρία με τέσσερα ξενοδοχεία, το “Evagoras Court”, το Μιμόζα, το Ρεβέκκα και το μοναδικό πεντάστερο της περιοχής το γνωστό “Salamis Bay”.  Υπήρχαν παράλληλα και πολλές ταβέρνες, μαγειρία και καφενεία.

Δυστυχώς το χωριό μας πλέον είναι κατεχόμενο.  Μα το πήραν…Δεν πήραν όμως τη θέληση μας για επιστροφή, την αγάπη μας για το χωριό.  Οι καιροί είναι δύσκολοι, μπορεί να μην μας επιστραφεί ποτέ.  Όμως ποτέ δεν θα είναι δικό τους, ποτέ δεν θα το ξεχάσουμε, ποτέ δεν θα ξεχάσουμε τις ρίζες μας, είμαστε ΑηΣεργήτες!

ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ

Θέλω να ευχαριστήσω θερμά τον κύριο Γιώτη Λάμπρου για το πολύτιμο υλικό και τις όμορφες φωτογραφίες.

Ακολουθεί το τραγούδι που γράφτηκε για τον Άγιο Σέργιο.