Η Λαϊκή παράδοση αποτυπώνει την ιστορία του Μεσαιωνικού Μοναστηριού της Αγίας Νάπας
Από τον 11ο αιώνα στο Σήμερα
Το Μεσαιωνικό Μοναστήρι της Αγίας Νάπας βρίσκεται στη μέση του χωριού και έχει τη μορφή ενός μεσαιωνικού κάστρου κτίσμα του 1500 μ.Χ. Είναι χτισμένο εν μέρει υπόγεια και είναι λαξευμένο σε βράχο, ενώ περιβάλλεται από ψηλό τοίχο. Το Μεσαιωνικό Μοναστήρι είναι αφιερωμένo στην «Παναγία των Δασών». Η ονομασία του προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «Νάπη», που σημαίνει «Δασώδης κοιλάδα». Η λέξη αυτή χρησιμοποιείτε από τον Όμηρο στην Ιλιάδα, από τον Πίνδαρο στα Πύθια ποιήματά του, αλλά και αργότερα στη Χριστιανική Εκκλησιαστική υμνολογία. Το όνομα της Παναγίας της Αγίας Νάπας είναι συνδεδεμένο με πολλά θαύματα τα οποία συνεχίζουν να γίνονται ακόμα και στις μέρες μας.
Η Ιστορία του Μοναστηριού
Σύμφωνα με την τοπική λαϊκή παράδοση, τον 11ο αιώνα ένας κυνηγός μαζί με τον σκύλο του, κυνηγούσαν ένα λαγό. Ο σκύλος έτρεξε πίσω από τον λαγό, ο οποίος είχε κρυφτεί σε μια σπήλιά. Ο κυνηγός ακολουθώντας το γαύγισμα του σκύλου, ανακάλυψε μια μικρή σπήλια που με δυσκολία μπορούσε να μπει μέσα. Εκεί έκπληκτος βρέθηκε μπροστά στην εικόνα της Πανάγιας, η οποία πιθανόν να κρύφτηκε εκεί από κάποιον κατά την περίοδο των Εικονομαχιών, τον 7ο και 8ο αιώνα. Η εικόνα αυτή ονομάστηκε «Εικόνα της Αγίας Νάπας» και σήμερα είναι καλυμμένη με μπρούντζινο ανάγλυφο της αρχικής εικόνας.
Γρήγορα η ανακάλυψη της εικόνας προσέλκυσε πλήθος πιστών για προσκύνημα από τα γύρω χωριά. Για την παροχή νερού προς τους πιστούς που συνέρρεαν εκεί κτίστηκε ένα πέτρινο αυλάκι το οποίο έφερνε νερό από τις πήγες που βρίσκονται στα βορειοανατολικά υψώματα, περίπου δύο χιλιόμετρα μακριά. Το νερό αυτό τρέχει μέχρι σήμερα, από την κρίνη στη βόρεια πλευρά της αυλής, η οποία έχει μορφή διακοσμητικής μαρμάρινης κεφαλής αγριόχοιρου.
Μια άλλη τοπική λαϊκή ιστορία αγαλλιάζει την ύπαρξη του πηγαδιού στο σπήλαιο του ναού. Λέγετε ότι χρησιμοποιήθηκε σαν καταφύγιο προστασίας μοναχών, αλλά και των κατοίκων της περιοχής, από τους κουρσάρους και τους εισβολείς που έβγαιναν στις ακτές της Κύπρου κατά καιρούς για να κλέψουν και να λεηλατήσουν. Η εμφάνιση του πηγαδιού αποδίδετε σε θαύμα της Παναγίας προς τους πιστούς που κρύφτηκαν στο σπήλαιο για να σωθούν. Μένοντας εκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, κινδυνέψαν να πεθάνουν από την έλλειψη νερού, τότε η Παναγία εμφανίστηκε με θαυματουργικό τρόπο και τους υπέδειξε το σημείο που ανάβλυζε νερό στην άκρη της σπηλιάς. Από τότε μέχρι και σήμερα το νερό αναβλύζει ασταμάτητα.
Το σπήλαιο αυτό επεκτάθηκε και έγινε ναός τον 14ο αιώνα, αποτελούμενος από δυο κλιτή με οξυκόρυφη καμάρα. Στο μικρότερο από τα δύο αυτά κλίτη σώζονται τοιχογραφίες τριών αγίων γυναικών που χρονολογούνται στον 15ο αιώνα. Η κύρια είσοδος του ναού είναι στην νοτιά πλευρά η οποία είναι αδιακόσμητη. Η βόρεια είσοδος είναι πολύ διακοσμημένη με επιδράσεις από την Ενετικής αρχιτεκτονική και χρονολογείται στον 16ο αιώνα. Την ίδια περίοδο χρονολογείται και η οκτάπλευρη φιάλη που βρίσκεται στο κέντρο της αυλής του ναού. Το ανατολικό τμήμα του μοναστηριού αποτελείται από τέσσερα κελιά και θεωρείται το αρχαιότερο. Τα δύο νοτιότερα κελιά της ανατολικής πτέρυγας, όπως και εκείνα της βόρειας, είναι μεταγενέστερα.
Συμφώνα πάλι με την τοπική παράδοση, το 1500μ.Χ, κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας, μια πλούσια κόρη από Ενετική οικογένεια της Αμμοχώστου ήλθε στην Αγία Νάπα και άρχισε να κτίζει νέα κτίρια στο μοναστήρι δίνοντας του την μορφή που έχει σήμερα. Η παλιά συκομουριά μπροστά στην νότια πύλη πιστεύεται ότι είναι της εποχής εκείνης.
Το μοναστήρι της Αγίας Νάπας άνθισε τον 16ο αιώνα. Κατά τη περίοδο της Τουρκοκρατίας, και λίγο πριν το 1668 μ.Χ. λειτουργούσε σαν γυναικείο, στην συνέχεια μετατράπηκε σε ανδρικό ενώ αργότερα σταμάτησε να κατοικείται. Το 1800, εγκαταστάθηκαν ξανά εκεί τρεις μοναχοί. Την περίοδο αυτή, κάτω από το μοναστήρι της Αγίας Νάπας είχαν υπαχθεί και τα μοναστήρια του Αγίου Γεωργίου Χορτακίων που βρισκόταν δυτικά της Σωτήρας, όπως και εκείνο του Αγίου Νικάνδρου.
Η Μονή ανακαινίστηκε το 1950 και το 1978, ενώ ο καινούριος ναός της Αγίας Νάπας, που είναι κτισμένος στα Νοτιοδυτικά της Μονής περατώθηκε το 1990. Μετά την αποκατάσταση της Ιεράς Μητρόπολης Κωνσταντίας-Αμμοχώστου το 2007, η Μονή τέθηκε υπό τη διοίκηση της Μητρόπολης. Σήμερα, διατηρεί πέντε εξωκλήσια της Αγίας Βαρβάρας, του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Επιφανίου, της Αγίας Μαύρας και της Αγίας Παρασκευής.
Στην χάρη της Παναγίας καταφθάνουν καθημερινά πολλὲς δύστοκες και άτεκνες γυναίκες, για να προσκυνήσουν και για να ζωστούν την γονοποιούσα και θαυματουργό ζώνη της Αγίας Νάπας. Το μοναστήρι αποτελεί ιδιαίτερα κατανυκτικό μέρος, όπου μπορεί κανείς να βρεί παρηγοριά και θεία αρωγή. Η γλυκυτάτη μητέρα μας, η Παναγία, μας ανοίγει καθημερινά την μεγάλη και θερμή αγκάλη Της, ώστε να χωρέσει ο κάθε απελπισμένος και ταλαίπωρος. Πρεσβεύει με τις τελέσφορες ικεσίες της για την σωτηρία των ψυχών μας.
Τηλ. Επικοινωνίας: 23 722 584
Φαξ: 23 721 284
Περίοδος Λειτουργίας: Όλο τον χρόνο.
Τιμή Εισόδου: Δωρεάν (γίνονται δεκτές δωρεές).
Ώρες Λειτουργίας:
- Χειμώνα, καθημερινά: 09:00 - 15:00
- Καλοκαίρι, καθημερινά: 09:00 - 21:00
Πηγή: https://speafamagusta.wordpress.com/2011/05/10/%CE%B7-%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%BD%CE%AC%CF%80%CE%B1%CF%82/