Κοιλάνι

Ένα χωριό με πλούσια παράδοση και ιστορία...

Το Κοιλάνι βρίσκεται στην ορεινή Λεμεσό και αποτελεί ένα από τα κεφαλοχώρια της περιοχής των Κρασοχωριών με πλούσια ιστορική παράδοση και πολιτιστική κληρονομιά. Την ονομασία του την πήρε από την Κυλλήνη της Πελοποννήσου, από την οποία ήρθαν οι πρώτοι κάτοικοι του. Στην περιοχή βρέθηκαν τάφοι με αγγεία της ρωμαϊκής εποχής, πρωτοχριστιανικά κατάλοιπα, και αντικείμενα από τον καιρό της φραγκοκρατίας και της τουρκοκρατίας.

Συμφωνα με τις πηγές στο χωριό τον καιρό της τουρκοκρατίας είχε χίλια σπίτια ενώ είχε το προνόμιο παραγωγής και επεξεργασίας του μεταξιού. Επίσης διαχρονικά οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνταν με τη γεωργία και ειδικά με την παραγωγή κρασιού ενώ κατά την αγγλοκρατία υπήρξε διοικητικό κέντρο, διέθετε κτηματολόγιο, δικαστήριο, αστυνομικό σταθμό, ιατρικό κέντρο και ταχυδρομείο.

Επίσης στο Κοιλάνι υπήρχαν πολλές μικρές βιοτεχνίες και εργαστήρια, όπως σιδεράδικα, τσαγκάρικα, ξυλουργεία ενώ οι γυναίκες του χωριού ενασχολούνταν με το μετάξι που παρήγαγαν οι μεταξοσκώληκες, κατασκεύαζοντας μαντήλια,  βράκες, ζώστρες και άλλα.

Το χωριό διαθέτει δύο εκκλησίες, της Παναγίας και του Μονογενή, το ξωκκλήσι της Αγίας Μαύρης και ένα τζαμί αφού κατοικούσαν και Τουρκοκύπριοι, μαλιστα μέχρι το 1946 το χωριό είχε πληθυσμό1300 Έλληνες και 85 μωαμεθανούς.

Το χωριό παρά την εγκατάλειψη διατηρεί πολλά από τα παλιά του χαρακτηριστικά όπως είναι η παραδοσιακή αρχιτεκτονική, ορισμένες παραδοσιακές ασχολίες των κατοίκων.

Ο επισκέπτης του χωριού έχει την ευκαιρία να επισκεφτεί τα δύο μουσεία, το Εκκλησιαστικό και το Αμπελουργικό στα οποία εκτίθενται εξαιρετικά δείγματα της εκκλησιαστικής παράδοσης και της λαϊκής τέχνης της περιοχής. Σττο Κοιλάνι τα πρώτο Σαββατοκύριακο του Οκτώβρη γιορτάζονται τα Αφάμια και η   γιορτή του Παλουζέ.
Τα Αφάμια, έχουν καθιερωθεί ως μια όμορφη λαϊκή εκδήλωση προσφέροντας καλλιτεχνικό πρόγραμμα, δωρεάν παλουζέ και οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να περπατήσουν στα δρομάκια του χωριού, να επισκεφθούν τα μουσεία, τις εκκλησίες, το σχολείο, τον Αστυνομικό Σταθμό όπου φιλοξενούνται οι εκθέσεις ζωγραφικής και φωτογαφίας, να αγοράσουν προϊόντα από την πηγή τους: παξιμάδια, σουτσούκο, ξηρούς καρπούς, έψημα, σταφίδες και πολλά άλλα. Γιορτάζει ακόμα το Νοέμβριο το άνοιγμα του πιθαριού τα «Πιθοίγια». και διαθέτει πέντε οινοποιεία και μερικά καφεστιατόρια  στο χωριό και στην Αγία Μαύρη.