Γεφύρια της Κύπρου

Ο θησαυρός και η πολιτιστική κληρονομιά του νησιού!

Η Κύπρος, στο διάβα των αιώνων, άλλαξε πολλά χέρια κατακτητών, οι οποίοι φεύγοντας αφήναν πάντα πίσω τους το στίγμα τους, σε λαογραφικό και αρχιτεκτονικό επίπεδο. 

Στις ορεινές κυρίως περιοχές αλλά και στις αγροτικές, ένα από τα σημαντικότερα στίγματα πολιτιστικής κληρονομίας, είναι τα γεφύρια που βρίσκονται κτισμένα σε δάση και ποτάμια και αποτελούν ένα πραγματικό θησαυρό για την Κύπρο. 

Μερικά από τα σημαντικότερα γεφύρια του νησιού είναι τα εξής:

Γεφύρι Μηλιάς : Βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Πλάτρες και Πέρα Πεδί στην επαρχία Λεμεσού και κατά τον μεσαίωνα ένωνε τον δρόμο για τα δύο χωριά και γεφύρωνε τον ποταμό Κρυό. Εκεί μπορείτε να φτάσετε πεζοί, με ποδήλατο ή οδικός. Φωτογραφία: Christos Christou

Μεσαιωνικά γεφύρια στο Κοιλάνι: Το ένα βρίσκεται κοντά στο εξωκλήσι της Αγίας Μαύρης στο χωριό Κοιλάνι Λεμεσού, στην κοίτη του ποταμού Κρυού και στην διαδρομή του μονοπατιού της Φύσης «Νερόμυλος». Το γεφύρι αποτελείται από ένα τόξο και τρεις νερόμυλους.  Το δεύτερο ενετικό γεφύρι στο Κοιλάνι, βρίσκεται πενήντα περίπου μέτρα από τον νερόμυλο της Παναγίας. 
Φωτογραφία: Constantinos Neophytou

Ενετικό γεφύρι «Τρεις Ελιές»: Βρίσκεται στα νότια του χωριού Τρεις Ελιές, στο ομώνυμο μονοπάτι της φύσης το οποίο έχει απόσταση 2,5 χιλιομέτρων και καταλήγει στην τοποθεσία Όρπολις. Φωτογραφία: Marios Apostolides

Ενετικό Γεφύρι Τζιελεφού:  Βρίσκεται κτισμένο σε απόσταση 6 χιλιόμετρων από το τουρκοκυπριακό χωριό Άγιος Νικόλαος  και είναι το μεγαλύτερο πέτρινο μεσαιωνικό γεφύρι της Κύπρου. Πρόκειται για ένα γεφύρι το οποίο είναι κτισμένο πάνω στον ποταμό Διάριζο και αποτελείται από οξυκόρυφη καμάρα στα άκρα της οποίας υπάρχουν πελεκητές πέτρες. 
Φωτογραφία: Andreas Hadjiandonis

Ενετικό Γεφύρι Ελιάς: Σε παραπόταμο του Διαρίζου βρίσκεται το Ενετικό γεφύρι «της Ελιάς», το όνομα του οποίου προέρχεται από το δέντρο της ελιάς που υπάρχει στο σημείο κατασκευής του. Πρόκειται για πέτρινο οξυκόρυφο γεφύρι, με ένα τόξο και αποτελεί μέρος του μονοπατιού «Ενετικά Γεφύρια».
Φωτογραφία: Christos Zoumides

Ενετικό Γεφύρι στον Καλοπαναγιώτη:  Βρίσκεται αναμεσά στα πανύψηλα πλατάνια του Καλοπαναγιώτη. Πρόκειται για ένα σημείο που ένωνε παλαιότερα το χωριό με το Μοναστήρι, το πρώτο Δημοτικό Σχολείο και την γύρω αγροτική περιοχή. Φωτογραφία: Adamos AdamosImages

Ενετικό Γεφύρι Ρούθκια ή Ρούδια:  Βρίσκεται περίπου 25 χιλιόμετρα από τις Πλάτρες, σε ένα ειδυλλιακό τοπίο κοντά στο χωριό Βρέτσια και μόλις μέσα στο δάσος Πάφου. Ένα από τα καλύτερα «φυλαγμένα» μυστικά της φύσης της Κύπρου. Το γεφύρι είναι κτισμένο στον Ξερό ποταμό πάνω στον οποίο κατασκευάστηκε το φράγμα του Ασπρόκρεμμου (δεύτερο μεγαλύτερο φράγμα στην Κύπρο). Η τοποθεσία είναι πολύ απομονωμένη μέσα στο δάσος, αλλά σχετικά εύκολα προσβάσιμη με το αυτοκίνητο μέσω του χωματόδρομου από τον εκδρομικό χώρο της Πέρα Βάσας προς το χωριό Παναγιά. Υπάρχει μονοπάτι προς το χωριό Βρέτσια (μήκους 3 χλμ). Κοντά είναι και το εστιατόριο των «γυπών» ενώ λίγο πιο νότια δίπλα από τον ποταμό βρίσκεται το πολύ γραφικό μοναστήρι της Παναγίας του Σίντη. Το ποταμάκι έχει νερό ακόμη και κατά τους πιο θερμούς καλοκαιρινούς μήνες. Υπάρχει μονοπάτι που συνδέει τα 3 ενετικά γεφύρια του δάσους Πάφου, μήκους 11 χλμ. Λέγεται ότι τα 3 γεφύρια ήταν μέρος μιας διαδρομής που χρησιμοποιήθηκε από καραβάνια καμήλων κατά το μεσαίωνα στην μεταφορά εξορυγμένου μεταλλεύματος στο λιμάνι Πάφου για εξαγωγή. Η βλάστηση περιλαμβάνει πολλά πεύκα, πλατάνια και σκλήθρα.Φωτογραφία: Xanthos Athinodorou 

Το γεφύρι του Μύλου:  Σε ένα αρκετά πυκνό δάσος με πανύψηλα Πλατάνια και Σκλήδρους υψώνεται το γεφύρι του Μύλου το οποίο περνάει πάνω από τον ομώνυμο ποταμό του Μύλου. Το εν λόγω γεφύρι αποτελείται από ένα τόξο που σχηματίζει ένα ημικύκλιο. Το Γεφύρι του Μύλου βρίσκεται εντός της περιοχής της Μαραθάσας και ενώνει τις δύσβατες περιοχές των χωριών Τρεις Ελιές και Καμινάρια. 
Φωτογραφία: Lena Alexiou‎

Γεφύρι Ορκόντα : Βρίσκεται πολύ κοντά από τον σταθμό της Ορκόντα που ενώνει τις όχθες του ποταμού Σέτραχου. Ο εντοπισμός του είναι σχετικά δύσκολος, διότι δεν υπάρχει μονοπάτι που να οδηγεί σε αυτό.Φωτογραφία: Costas Constantinou

Σύμφωνα με τον ακόλουθο κατάλογο, το τμήμα αρχαιοτήτων Κύπρου έχει ανακηρύξει τα ακόλουθα γεφύρια του νησιού, ή είναι προς ανακήρυξη τους, ως αρχαία μνημεία με σκοπό την προστασία και ανάδειξή τους.

• Κατάλοιπα μεσαιωνικής γέφυρας στις Καμάρες, Αμμόχωστος
• Γεφύρι στον Κάτω Δρυ
• Μεσαιωνικό γεφύρι στο Κίτι
• Γεφύρι της Ακαπνούς, Λεμεσός
• Μεσαιωνικό γεφύρι παρά την αλυκή Ακρωτηρίου
• Γεφύρι του Αρίστου στον Ποταμό 'Αμαθο, Γερμασόγεια
• Κατάλοιπα ρωμαϊκής γέφυρας και ρωμαϊκής οδού στην περιοχή Λατσίθκια, Επισκοπή
• Μεσαιωνικό γεφύρι Κάτω Μύλου - Ποταμίτισσας
• Δύο γεφύρια στο Κοιλάνι 
• Γεφύρι στις Πάνω Πλάτρες
• Γεφύρι μεταξύ των χωριών 'Αγιος Μάμας, Πελένδρι και Ζωοπηγή στον ποταμό Ξυλούρικο
• Γεφύρι στον ποταμό Αμίαντο
• Γεφύρι στην τοποθεσία Ελιόμυλος, Ποταμιού
• Δύο γεφύρια στις Τρεις Ελιές
• Τρία γεφύρια του Πισκόπου, του Σταυρού και της Ελιάς, Φοινί
• Γεφύρι στον ποταμό Κούρη
• Γεφύρι του Καλοπαναγιώτη
• Γεφύρι μεταξύ Οίκου και Καλοπαναγιώτη
• Μεσαιωνικό γεφύρι στο κατεχόμενο Ορτάκιογιου 
• Γεφύρι του Ρουδιά
• Γεφύρι του Τζιελεφού
• Γεφύρι στα σύνορα της κοινότητας Αχέλειας και του Δήμου Γεροσκήπου
• Γεφύρι του Σκάρφου 

Γεφύρι της Ακαπνούς: Στα βορειοδυτικά της κοινότητας, σε απόσταση 300 μέτρων από το κέντρο, βρίσκεται ένα πέτρινο γεφύρι που σύμφωνα με τους κατοίκους του χωριού, κτίστηκε την εποχή των Ενετών.
Με το συγκεκριμένο γεφύρι συνδέονται μια σειρά από ιστορίες. Αξίζει να αναφερθεί πως αυτό χρησιμοποιείτο από το στρατό των Σταυροφόρων για να περάσουν από τη Λάρνακα στην περιοχή της Πιτσιλιάς. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του η δύο καμάρες (ή τόξα), η μία οξυκόρυφη και η άλλη ημικυκλική. Συνήθως οι Ενετοί έκτιζαν γεφύρια με ένα τόξο, με εξαίρεση (στην Κύπρο) αυτό το γεφύρι και το γεφύριτης Τριμίκλινης.Εκεί κοντά βρίσκεται και το "αρκάτζιν της Ρήγαινας" όπου, σύμφωνα με την παράδοση, η Ρήγαινα, καταδιωκόμενη από τους Σαρακηνούς, έπεσε από το άλογό της και σκοτώθηκε.

Φωτογραφία: Yiannis Kypri

Γεφύρι Τριμίκλινης: Κάνοντας κανείς μια βόλτα στην Τριμίκλινη θα συναντήσει εάν μοναδικό αρχαιότατο γεφύρι το οποίο είναι κατασκευασμένο στην κοίτη του ποταμού Κούρη και έχει κτισθεί κατά την εποχή των Ενετών. Φωτογραφία:Costa Astir

Γεφύρι του Σκάρφου: Μεταξύ των χωριών Ευρέτου και Σαραμά, βρίσκουμε τα απομεινάρια ενός εγκαταλελειμμένου αμιγώς Ελληνικού οικισμού, του Σκάρφου. Πολύ κοντά στον οικισμό βρίσκεται και το γεφύρι του Σκαρφού. Πρόκειται για πετρόκτιστο γεφύρι, μονόκλιτο, με άνοιγμα τόξου. Ανάγεται γύρω στο 1618, σύμφωνα με μια χαραγμένη επιγραφή πάνω στο γεφύρι.