Μονή Τιμίου Σταυρού στα Λεύκαρα

Κτίσμα του 14ου αιώνα μ.Χ

Στην καρδιά του χωριού των Λευκάρων, βρίσκεται η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού, κτίσμα του 14ου αιώνα μ.Χ. πράγμα που μαρτυρείται από τοιχογραφίες που σώζονται πίσω από το τέμπλο του ναού, καθώς και σε μια επιγραφή που υπάρχει στο κάτω μέρος του ασημένιου Σταυρού των Λευκάρων, του Ολβιανού, επισκόπου Λευκάρων κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας.

Πρόκειται για ένα ναό ο οποίος στο ανατολικό του τμήμα έχει ρυθμό σταυροειδή με τρούλλο, ενώ το νεότερό του τμήμα είναι Κυπριακού ρυθμού του 19ου αιώνα. Εσωτερικά έχει έξη κίονες ανά τρείς σε δυο σειρές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε κοντινή απόσταση από τον εν λόγω ναό βρίσκονται κτισμένα το παρεκκλήσι του Αγίου Ξενοφώντα του Ξορινού και το παρεκκλήσι της Παναγίας της Ομορφιάς. 

Ο Ασημένιος σταυρός στο εσωτερικό του Ναού 
Αξιοσημείωτη είναι η ύπαρξη του ασημένιου σταυρού, στην εκκλησία, ο οποίος στην μπροστινή μεριά του έχει 14 ανάγλυφες παραστάσεις από τη ζωή του Κυρίου, Aγγέλους και τους Ισαπόστολους Κωνσταντίνο και Ελένη. Στο κέντρο του Σταυρού υπάρχει, κατά την παράδοση τεμάχιο τίμιο ξύλου και η εικόνα από την Σταύρωση, η οποία καλύπτεται από δυο θυρίδες στις οποίες παριστάνονται η Θεοτόκος και ο Άγιος Ιωάννης. Η παράσταση αυτή πλαισιώνεται από τέσσερις αγγέλους. Στα υπόλοιπα μέρη του σταυρού αναπαρίστανται άλλες σημαντικές μορφές της ορθόδοξης εκκλησίας. Πιο συγκεκριμενα στο οριζόντιο τμήμα του Σταυρού απεικονίζονται κατά σειρά ο Μέγας Κωνσταντίνος, η "προδοσία", ο "Γολγοθάς" και η Αγία Ελένη. Στο κάθετο τμήμα του Σταυρού από πάνω προς τα κάτω απεικονίζονται διαδοχικά ο "Θρόνος της Ετοιμασίας" και η "Ανάσταση του Χριστού" οι παραστάσεις της "Αποκαθήλωσης" και του "Ενταφιασμού". Στο κάτω μέρος του σταυρού είναι η εικόνα του Ολβιανού με τη σχετική έμμετρη επιγραφή.

Η ιστορική εξέλιξη του ναού του Τιμίου Σταυρού
Ο ναός ανακαινίσθηκε το 1740 και από τότε υπάρχει στην εκκλησία το ξυλόγλυπτο εικονοστάσι το οποίο φιλοτεχνήθηκε από τον Ρόδιο γλύπτη Χατζηκυριάκο. Συμφώνα με επιγραφή που βρίσκεται στη βάση της εικόνας της Αποκαθήλωσης του Χριστού, το 1761 έγινε η επιχρύσωση του τέμπλου και στην τελετή για το γεγονός αυτό παρευρέθη και ο τότε επίσκοπος Κιτίου Μακάριος. Το 1857 κτίστηκε το καμπαναριό του ναού οι καμπάνες του οποίου ήταν δωρεά από ευσεβείς Λευκαρίτες του εξωτερικού. Το 1867 η εκκλησία επεκτάθηκε ενώ το 1909 ανεγέρθηκαν τα προπύλαια, όπως είναι σήμερα (2018). Τέλος, το 1953 έγινε η εικονογράφηση του θόλου.

Για τον χάρτη της περιοχής πατήστε ΕΔΩ