Νίκος Καζαντζάκης

Η αποθέωση της Κύπρου μέσα από τα μάτια του Νίκου Καζαντζάκη

Ο μεγάλος Έλληνας συγγραφέας και στοχαστής Νίκος Καζαντζάκης (08/02 /1883 - 26/10/ 1957), δεν έκρυψε ποτέ την αγάπη του για την Κύπρο αλλά και την επιθυμία του να ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο. Η έκφραση ''το ιδανικό μου θα ήταν οχτώ μήνες ταξίδι και τέσσερις μήνες μοναξιά'', συνοψίζουν το πάθος του για τα 
ταξίδια αφού μέχρι και τον θάνατό του δεν σταμάτησε ποτέ να ταξιδεύει. Έχοντας ταξιδέψει στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, στην Ασία και στην Αφρική, μια από τις αδυναμίες του ήταν και το νησί της Κύπρου. Γράφοντας, σε ένα από τα βιβλία του, αναφέρεται στη Κύπρο αρχίζοντας με την εξής φράση '' Η Κύπρος είναι η αληθινή πατρίδα της Αφροδίτης. ''  

Συνεχίζοντας και θέλοντας να τονίσει τις φυσικές ομορφιές της Κύπρου, αναφέρει χαρακτηριστικά : ''Ποτέ δεν είδα νησί με τόση θηλύτητα, ποτέ δεν ανέπνευσα αέρα τόσο γιομάτο μ’ επικίνδυνες, γλυκύτατες συμβουλές. Αλαφρή κάρωση με κυριεύει, νύστα και γλύκα, και το δειλινό, όταν πέσει ο ήλιος και φυσήξει από τη θάλασσα το αλαφρό αεράκι και σαλέψουν λίγο, δεξά ζερβά, τα μικρά καΐκια και ξεχυθούν στην παραλία τα μικρά παιδιά με το γιασεμί στο χέρι, η καρδιά μου ξεζώνεται και παραδίνεται σαν την Πάνδημη Αφροδίτη. Ό,τι αλλού σπάνια, σε στιγμές νάρκης, αισθάνεσαι, εδώ το ζεις ακατάπαυτα, το νοιώθεις αργά, βαθιά να σε διαπερνάει, σαν τη μυρωδιά του γιασεμιού''.

Tαξιδεύοντας, λοιπόν, σε ολόκληρο το νησί περιγράφει με πολλές λεπτομέρειες ,αξιοποιώντας την εκπληκτική γραφή του, τη διαδρομή από από την Αμμόχωστο μέχρι και την Πάφο. Αυτούσια τα λόγια του : '' Πήγαινα από τη Φαμαγκούστα στη Λάρνακα, από τη Λάρνακα στη Λεμεσό, ολοένα σιμώνοντας στο ιερό σημείο της θάλασσας, στην Πάφο, όπου μέσα στους αφρούς του άστατου, ακατάλυτου υγρού στοιχείου η θηλυκή τούτη μάσκα του μυστηρίου γεννήθηκε. Καθαρά μέσα μου ένιωθα να παλεύουν τα δύο μεγάλα φοβερά ρέματα: Το ένα σπρώχνει την εναρμόνιση, στην υπομονή και στη γλύκα. ∆ουλεύει άνετα, χωρίς καμία προσπάθεια, ακολουθώντας μονάχα τη φυσική βουλή των πραμάτων. Το άλλο ρέμα είναι θαρρείς παρά φύση. Ένας απίστευτος παραλογισμός. Θέλει να νικήσει το βάρος, να σκοτώσει τον ύπνο, να σπρώξει το σύμπαν, με το μαστίγι, προς τ’ απάνου. Σε ποιο απ’ τα δύο ρέματα ν’ αρμονιστώ, να πω: αυτό είναι η βούλησή μου, να ξεχωρίσω, σίγουρα πια, το καλό από το κακό, θέτοντας ιεραρχία στις αρετές και στα πάθη;''

Tελειώνοντας την διαδρομή του, πηγαίνοντας από τη Λεμεσό στη Πάφο, αναφέρει: ''Χαρουπιές, χαμηλά βουνά, κόκκινο χώμα. Κάποτε μια ανθισμένη ροδιά μέσα στην ασπρίλα του μεσημεριού άναβε και πετούσε φλόγες, κάποτε δυο-τρεις ελιές σάλευαν γαληνές και μέρωναν το τοπίο. Περάσαμε στο στεγνό ποταμό γιομάτο ροδοδάφνες. Μια κουκουβάγια μικρή κούρνιαζε σ’ ένα πέτρινο γιοφύρι, στο δρόμο, ακίνητη, θαμπωμένη, παραλυμένη από το σφοδρότατο φως. Σιγά -σιγά, το τοπίο γλύκαινε. Περάσαμε ένα χωριό γεμάτο περβόλια- τα βερίκοκα γυάλιζαν ολόχρυσα, και μέσα από τα σκοτεινά, χοντρά φύλλα έλαμπαν κρεμανταλιές τα μούσμουλα.''

Oλοκληρώνοντας, αξίζει να αναφέρουμε ότι ο Νίκος Καζαντζάκης είχε μεγάλη αδυναμία στην Αμμόχωστο. Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα ''Τα Νέα'', το 1954, αναφέρει : ''Και για την Κύπρο. Η Αμμόχωστος. Πόσο την πεθύμησα. Τίποτα δεν υπάρχει στον κόσμο που να μου δίδει την αίσθηση της Γυναίκας όσο η Αμμόχωστος. Είναι απ’ τα ωραιότερα μέρη της γης. Δε θα'θελα να πεθάνω πριν ξαναπάω στην Αμμόχωστο. ''

Δυστυχώς, τρία χρόνια αργότερα απεβίωσε,αφήνοντας πίσω του μια τεράστια πολιτιστική κληρονομιά συγκαταλέγοντας μέσα σε αυτή τις εξαιρετικές περιγραφές του για το νησί μας.