Σπίτι του πίθου

Ανακατασκευή ενός Χαλκολιθικού κυκλικού σπιτιού στην Κισσόνεργα

Αυτό το κτίριο είναι μια ανακατασκευή γνωστή ως το σπίτι του Πίθου στα χωριά Κισσόνεργας - Μοσφιλιάς στην Πάφο, λόγω του μεγάλου αριθμού των πίθων που βρέθηκαν στο εσωτερικό του. Υπήρχαν τουλάχιστον 37 πιθάρια διαφορετικών τύπων τοποθετημένα στο πάτωμα. Σε διάμετρο εννέα μέτρων το σπίτι του πίθου είναι επίσης το μεγαλύτερο κτίριο στην Κύπρο της Ύστερης Χαλκολιθικής εποχής.
Οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί εγκατέλειψαν τα σπίτια τους γύρω στο 2400 π.Χ., οι οποίοι πήραν τα πιο χρήσιμα αγαθά μαζί τους. Οι τοίχοι και οι οροφές έχουν καταρρεύσει και συχνά είναι δύσκολο να ερμηνευθεί πως ήταν το αρχικό κτίριο και πως χρησιμοποιόταν ο χώρος για διάφορες δραστηριότητες. Ευτυχώς οι κάτοικοι άφησαν πίσω πολλά από τα υπάρχοντά τους μετά την εγκατάλειψη τους. Άφησαν μια πλούσια σειρά από εργαλεία, δοχεία και άλλα αντικείμενα που άφησαν κατά τόπους. Οι λόγοι εγκατάλειψης μπορεί να ήταν συνδεδεμένοι με την τελετουργική εγκατάλειψη του σπιτιού δηλαδή μετά το θάνατο του ιδιοκτήτη ή για άλλα σημαντικά κίνητρα για τις Χαλκολιθικές κοινότητες, που είναι δύσκολο για μας να καταλάβουμε σήμερα.

Οι κάτοικοι της Κισσόνεργας στη συνέχεια δημιούργησαν ένα οικισμό κάτω από το λόφο της Κισσόνεργας - Σκαλιά, το οποίο είχε καταληφθεί όλη την Πρώιμη - Μέση Εποχή του Χαλκού πριν εγκαταλειφθεί γύρω στο 1650 π.Χ..

Είναι αβέβαιο, που πήγαν οι κάτοικοι της Κισσόνεργας κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού, αλλά οι άνθρωποι επέστρεψαν στην περιοχή κατά τη διάρκεια της Αρχαϊκής περιόδου και το χωριό έκτοτε άνθισε από τη ρωμαϊκή μέσω της Βυζαντινής εποχής μέχρι σήμερα.