Αμίαντος

Ένα χωριό με ξεχωριστή άγρια ομορφιά

Ο Αμίαντος είναι χωριό της επαρχίας Λεμεσού. Παλαιότερα, υπήρχαν δύο γειτονικά χωριά με το όνομα Αμίαντος: ο Κάτω Αμίαντος και ο Πάνω Αμίαντος. Ο Πάνω Αμίαντος εγκαταλείφθηκε μετά και το κλείσιμο του μεταλλείου αμιάντου της περιοχής. 

Το 2005 οι δύο κοινότητες έγιναν μία υπό το όνομα Αμίαντος!
Φωτογραφία: Cyprus Aerial Photography

Ο Αμίαντος είναι ένα χωριό με ξεχωριστή άγρια ομορφιά. Είναι αναμφισβήτητα ένα από τα πιο γνωστά χωριά της Κύπρου, λόγω κυρίως του μεταλλείου του και της γειτνίασης του με την οροσειρά του Τροόδους. Ανήκει στη γεωγραφική περιφέρεια της Πιτσιλιάς και απέχει από την πόλη της Λεμεσού περίπου 48 χιλιόμετρα. 

Ο Κάτω Αμίαντος είναι κτισμένος σε υψόμετρο 1100 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας ενώ ο Πάνω Αμίαντος βρίσκεται σε υψόμετρο 1365 μέτρων.

Ο Αμίαντος συνορεύει με το Πελένδρι στα νότια και ανατολικά, με τις Δύμες στα ανατολικά, με την Κυπερούντα στα βορειοανατολικά, με την Κακοπετριά στα βόρεια, με τις Πλάτρες στα δυτικά και με τον Μονιάτη στα νοτιοδυτικά.Φωτογραφία: Giannis39

Τα σπίτια του χωριού με τις επικλινείς στέγες από τσίγκους ή κεραμίδια σε συνδυασμό με την πλούσια βλάστηση, τα οπωροφόρα , τα αμπέλια και τους αρωματικούς θάμνους προσφέρουν στον επισκέπτη ένα πολύ όμορφο θέαμα.

Οι καλλιέργειες της περιοχής:
Ο Αμίαντος αποτελείται από μεγάλες έκτασης καλλιεργήσιμης και ακαλλιέργητης γης. Στις ακαλλιέργητες εκτάσεις υπάρχουν λεύκες, πεύκα και άγρια βλάστηση. 
Στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις οι κάτοικοι του χωριού καλλιεργούνται μηλιές, αχλαδιές, ροδακινιές, συκιές, λαχανικά και αμυγδαλιές, όπως και λίγα αμπέλια.Φωτογραφία: Γιαννάκης Παπαναστασίου

Ιστορικά στοιχεία: 
Η ιστορία του χωριού σχετίζεται άμεσα με το μεταλλείο εξόρυξης αμιάντου που υπήρχε στην περιοχή.

Την Ελληνορωμαΐκή Εποχή, η κοιλάδα Αμιάντου εκατοικείτο από μεγάλο αριθμό κατοίκων και αυτό οφειλόταν στην κοιλάδα και στον ποταμό που τη διέσχιζε. Αργότερα όμως η κοιλάδα Αμιάντου καταστράφηκε λόγω των συχνών αραβικών επιδρομών εφόσον οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να μετακινηθούν σε πιο ασφαλισμένες περιοχές όπου υπήρχε νερό και μεγαλύτερη ασφάλεια.
Φωτογραφία:Γιαννάκης Παπαναστασίου

Η εξόρυξη του αμιάντου στο χώρο του μεταλλείου άρχισε το 1904 από κατοίκους των γύρω χωριών. Ακολούθως το δικαίωμα δόθηκε σε διάφορες ξένες εταιρείες για να καταλήξει το 1934 στην εταιρεία Κυπριακά Aμιαντωρυχεία Λτδ. Έως το 1950 η εξόρυξη του αμιάντου γινόταν χειρωνακτικά και για το λόγο αυτό στο μεταλλείο εργοδοτούνταν μερικές χιλιάδες άτομα.  Οι κάτοικοι του χωριού ήταν oi εργάτες στο μεταλλείο και έτσι σιγά σιγά δημιουργήθηκε στην περιοχή το χωριού.

Τα πρώτα χρόνια ο αμίαντος μεταφερόταν στη Λεμεσό με εναέρια γραμμή σιδηρόδρομου μήκους 30 χιλιομέτρων. Τα επόμενα χρόνια η μεταφορά γινόταν οδικώς. Μετά το κλείσιμο του μεταλλείου το 1988, ο Πάνω Αμίαντος σταδιακά εγκαταλείφθηκε. Οι δύο κοινότητες ενώθηκαν σε μία το 2005, με την ονομασία Αμίαντος.Φωτογραφία: Φωτογραφικές Στιγμές

Η ονομασία του χωριού: 
Η ονομασία Αμίαντου είναι άμεσα συνδεδεμένη με το μεταλλείο της περιοχής. Από αυτό την εξόρυξη αμιάντου προήλθε και η σημερινή ονομασία του χωριού. 
Ο πρώτος κάτοικος του χωριού ήταν ο Χατζηκτωρής, ο οποίος μετοίκησε στην περιοχή που αργότερα ονομάστηκε Κάτω Αμίαντος, το 1918. Ο οικισμός ονομάστηκε αρχικά το χωριό του Χατζηκτωρή. Ακολούθως η ονομασία του χωριού έγινε Κάτω Αμίαντος.

Αξιοθέατα και εκκλησίες:
Κάνοντας κανείς μια βόλτα στην κοινότητα του Αμίαντου θα συναντήσει το μεταλλείο του χωριού στον Πάνω Αμίαντο. Μέρος του μεταλλείου μετατράπηκε σε βοτανικό και ονομάστηκε Α.Γ. Λεβέντης. Ο βοτανικός κήπος δημιουργήθηκε σε συνεργασία του Α.Γ. Λεβέντη με το Τμήμα Δασών του Υπουργείου Γεωργίας και Φυσικών Πόρων, και ειδικότερα χάρη στη γενναιόδωρη εισφορά του ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντη και στην υλοποίηση του έργου από το Τμήμα Δασών. 

Στο παρελθόν υπήρχαν στον Αμίαντο τρεις νερόμυλοι, όπου οι κάτοικοι της Πιτσιλιάς άλεθαν το σιτάρι τους και ένα χάνι όπου στάθμευαν οι γκαμηλιέρηδες. Υπάρχει επίσης ένα παλιό γεφύρι κτίσμα του 1902. Αξιζει να σημειωθεί ότι λίγο ψηλότερα του Κάτω Αμιάντου πριν δημιουργηθεί το μεταλλείο βρισκόταν το Μοναστήρι του Αγίου Μάμα με περιβόλια, κήπους και τρεχούμενα κρύα νερά.
Φωτογραφία: Φωτογραφικές Στιγμές

Στο κέντρο του Αμίαντου υπάρχει το Κοινοτικό Πάρκο Αμιάντου «Χατζηκτωρή». Η κατοικία του Χατζηκτωρή έχει αναπαλαιωθεί και μπορεί να την επισκεφτεί ο καθένας, να την επεξεργαστεί και να ταξιδέψει πολλά χρόνια πίσω στον χρόνο. Επιπρόσθετα στο χωριό είναι κτισμένο ένα Μνημείο Ηρώων αφιερωμένο στον ήρωα Ευαγόρα Παπαχριστοφόρου.
Φωτογραφία: Φωτογραφικές Στιγμές

Τέλος στον Αμίαντο, υπάρχει η κεντρική εκκλησία που είναι αφιερωμένη στον Απόστολο Ανδρέα και ένα ξωκλήσι αφιερωμένο στην Αγία Παρασκευή. Ενώ στα σύνορα Αμιάντου-Πελενδρίου, θα δει κανείς ένα εξωκλήσι αφιερωμένο στην Παναγία. Φωτογραφία: Φωτογραφικές Στιγμές

Πληθυσμός:
Σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο, ο πληθυσμός του Αμίαντου γνώρισε μεγάλη αύξηση την εποχή που το μεταλλείο εξόρυξης αμιάντου ήταν σε λειτουργία και κυρίως όταν η εξόρυξη αμίαντου γινόταν χειρωνακτικά. Μετά το κλείσιμο του μεταλλείου (1988) αλλά και λόγω αστυφιλίας ο πληθυσμός μειώθηκε ακόμη περισσότερο.
Φωτογραφία: ΑΝΔΡΕΑΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ

Το 1931 η απογραφή αφορά μόνο τον Κάτω Αμίαντο ο οποίος κατοικείτο από 179 κατοίκους. Στις υπόλοιπες απογραφές που πραγματοποιήθηκαν, έως και το 2001, ο πληθυσμός Κάτω και Πάνω Αμιάντου προστίθεται. Έτσι το 1946 οι δυο κοινότητες μαζί αριθμούσαν 937 κατοίκους, ο πληθυσμός αρχίζει να μειώνεται σημαντικά φτάνοντας το 2001 να έχει μόνο 222 κατοίκους. Στην απογραφή του 2011 η κοινότητα καταγράφηκε ως ενιαία αφού είχε προηγηθεί η συγχώνευση Κάτω και Πάνω Αμιάντου και είχε 228 κατοίκους. 

Οι καλλιέργειες του Αμιάντου: 
Καλλιεργούνται μηλιές, κερασιές, ροδακινιές, αχλαδιές, καρυδιές, κυδωνιές, δαμασκηνιές, ελιές, αμυγδαλιές καθώς και αμπέλια οινοποιήσιμων ποικιλιών.Φωτογραφία:Φωτογραφικές Στιγμές

Για τον χάρτη της περιοχής πατήστε ΕΔΩ