Ασγάτα

Καμιά σχέση με γάτες...

Η Ασγάτα είναι χωριό της επαρχίας Λεμεσού το οποίο απέχει 26 χιλιόμετρα από την πόλη. Είναι το ανατολικότερο χωριό της επαρχίας Λεμεσού και είναι κτισμένο σε υψόμετρο 150 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Φωτογραφία: Telemachos

Στα νότια συνορεύει με το Πεντάκωμο, στα νοτιοδυτικά με το Μοναγρούλλι, στα δυτικά και βόρεια με τη Βάσα Κελλακίου, στα βορειοανατολικά με την Ορά και στα ανατολικά με την Καλαβασό,Φωτογραφία:Telemachos

Η ονομασία του χωριού: 
Για το πώς πήρε το όνομά του το χωριό υπάρχουν δυο εκδοχές. Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή πιθανόν η αρχική ονομασία να ήταν Ασκάτα, δηλαδή τα κτήματα του Ασκά εφόσον η λατινογενής, μεσαιωνική κατάληξη -ατα δηλώνει ιδιοκτησία. Σύμφωνα με την δεύτερη εκδοχή η ονομασία του χωριού προέρχεται από τις δωρικές λέξεις Ας και Γάτας. Το ας σημαίνει μέχρι και το γάτας σημαίνει γεωργός. Βάσει αυτού πιθανολογείται ότι η αρχαία Ασγάτα να κατοικείτο από γεωργούς.

Η ιστορία των Μεταλλείων: 
Σύμφωνα με τις αρχαιολογικές ανασκαφές από την αρχαιότητα έως το 1978 στην Ασγάτα υπήρχαν και λειτουργούσαν κατά διαστήματα μεταλλεία. 

Μετά τη ρωμαϊκή εποχή η εκμετάλλευση των μεταλλείων σταμάτησε για να ξεκινήσει και πάλι στις αρχές του 20ου αιώνα. Το 1928 μια Αγγλική εταιρεία, αποφάσισε να τα επαναλειτουργήσει το 1928, ενώ το 1930 πούλησε τα δικαιώματα της σε μια άλλη εταιρεία. Η επαναλειτουργία του μεταλλείου οδήγησε σε αύξηση του πληθυσμού της περιοχής και σε ανάπτυξη της κοινότητας. Το 1978 σταμάτησε οριστικά η λειτουργία του μεταλλείου.Φωτογραφία:Telemachos

Οι εκκλησίες και αξιοθέατα της Ασγάτας: 
Κάνοντας κανείς μια βόλτα στο χωριό θα συναντήσει τρεις εκκλησίες, την εκκλησία των Δώδεκα Αποστόλων η οποία είναι η εκκλησία του κοιμητηρίου και είναι γνωστή σαν «Παλιά-Εκκλησιά» επειδή ήταν η πρώτη εκκλησία του χωριού. Επίσης την εκκλησία Πέτρου και Παύλου η οποία βρίσκεται στο κέντρο της Ασγάτας και είναι αρκετά μεγάλη, πράγμα που δείχνει πως σε σύντομο διάστημα, μεταξύ των ετών 1830-1870 η κοινότητα αναπτύχθηκε γρηγορά και τέλος την εκκλησία της Αγίας Μαρίνας κτίσμα του 1990. Στο προαύλιο της εκκλησίας του Αποστόλου Πέτρου και Παύλου βρίσκεται Μνημείο αφιερωμένο στον Ασγατίτη ήρωα Γεώργιου Χρ. Κατσαρή, που σκοτώθηκε κατά την περίοδο των διακοινοτικών ταραχών.

Στην Ασγάτα μπορεί επίσης να επισκεφτεί κανείς, το Μουσείο Ελιόμυλου και Αλευρόμυλου Ασγάτας, που βρίσκεται στο κέντρο της κοινότητας, λειτούργησε αρχικά ως βιομηχανία, το 1920. Στις αίθουσες του μουσείου είναι εγκατεστημένος ο Ελιόμυλος, με τα μηχανήματα και τον συναφή εξοπλισμό, o αλευρόμυλος και τα εργαλεία που σχετίζονται με το όργωμα και το άλεσμα του σιταριού εκτίθενται σε μια ξεχωριστή αίθουσα. Στο μουσείο υπάρχει αίθουσα προβολής στην οποία προβάλλονται δύο ντοκιμαντέρ, για την ελιά και για το σιτάρι, και αίθουσα υποδοχής στην οποία παρουσιάζονται διάφορες φωτογραφίες που συνδέονται με τον χώρο και τη λειτουργία του ως Ελιόμυλου και αλευρόμυλου.

Τέλος, σήμερα (2018) η Ασγάτα μπορεί να περηφανεύεται γιατί διαθέτει μια από τις ωραιότερες πλατείες στην Κύπρο του αείμνηστου Κώστα Πύρρου και μια αξιόλογη κοινοτική βιβλιοθήκη.Φωτογραφία: Telemachos

Πληθυσμός:
Σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο, ο πληθυσμός της Ασγάτας γνώρισε αρκετές αυξομειώσεις. Το 1881 το χωριό είχε 244 κάτοικους, πληθυσμός που αυξάνεται σταδιακά μέχρι το 1946 που αριθμούσε 704 κατοίκους.  Από το 1960 που είχε 608  μειώνονται το 2011 σε 417.

Οι καλλιέργειες της Ασγάτας: 
Στο μεγαλύτερο μέρος του τοπίου δεσπόζουν οι λάβες, οι κρητίδες, οι μάργες και οι μαργαϊκές κρητίδες. Στα καλλιεργήσιμα εδάφη του χωριού, καλλιεργούνται σιτηρά, όσπρια, κηπευτικά, χαρουπιές, ελιές, αμυγδαλιές, φρουτόδεντρα, εσπεριδοειδή, αμπέλια και λαχανικά.
Φωτογραφία: Telemachos

Για τον χάρτη της περιοχής πατήστε ΕΔΩ