Ποταμιού

Ανάμεσα στην φύση και σε μνημεία!

Η Ποταμιού, ένα όμορφο γραφικό χωριό της επαρχίας Λεμεσού, το οποίο είναι κτισμένο σε υψόμετρο 670 μέτρων στην δυτική όχθη του ποταμού Χαποτάμι.

Το χωριό Ποταμιού βρίσκεται γύρω στα 39 χιλιόμετρα  βορειοδυτικά της πόλης Λεμεσού και γειτονεύει με τα χωριά, Όμοδος, Μαλλιά και Κισσούσα. 
Φωτογραφία: Αγνή Τσουλούπα‎

Ιστορικά στοιχεία 
Όπως αναφέρει η Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, η Ποταμιού υπήρχε από τα Μεσαιωνικά χρόνια. Ο Ντε Μας Λατρί αναφέρει ότι κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας αποτελούσε βασιλικό κτήμα.

Κατά την εποχή της τουρκοκρατίας, ξεχώρισαν λόγιοι και ιερωμένοι με καταγωγή την Ποταμιού.
 Φωτογραφία: George Papageorgiou

Πιθανολογείται ότι κατά την Βενετοκρατίας η Ποταμιού ήταν έδρα χωρεπισκοπής ενώ εκκλησιαστικά υπαγόταν στην επισκοπική περιφέρεια της Πάφου. Παρόλο που δεν υπάρχουν τεκμήρια για το αν η Ποταμιού υπήρξε πράγματι έδρα της χωρεπισκοπής, εντούτοις, όπως υπογραμμίζει η Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, «η οικοδόμηση, πάντως, μεγάλης εκκλησίας το 1551(σύμφωνα προς επιγραφή πάνω από την νότια είσοδο της), ίσως αποτελεί κάποια ένδειξη».
Φωτογραφία: Potamiou Village

Ονομασία:
Η ονομασία του χωριού Ποταμιού φαίνεται να προέρχεται από την τοποθεσία στην οποία είναι κτισμένο. Πιο συγκεκριμένα είναι κτισμένο δυτικά από ένα «ποτάμι». Ο Καρούζης γράφει χαρακτηριστικά «η Ποταμιού προφανώς δανείστηκε την ονομασία της από το ποτάμι αυτό», το Χάποταμι. Σε παλιές αναφορές αναγράφεται και με την σημερινή του ονομασία αλλά και με αλλά παράγωγα της λέξης «ποτάμι». Ο  ντε Μας Λατρί αναφέρει το χωριό ως Ποτάμι- αλλά και με το σημερινό του όνομα.Φωτογραφία: Potamiou Village

Αξιοθέατα και Εκκλησίες: 
Κάνοντας κανείς μια βόλτα στο χωριό Ποταμιού θα εντυπωσιαστεί από τα σπιτάκια λαϊκής αρχιτεκτονικής με τις κεραμιδένιες στέγες ή δώματα, τα γραφικά ανώγια με τα στενά μπαλκόνια, τις ξύλινες πόρτες και ξωπόρτια και τα εντυπωσιακά μακρινάρια του χωριού. 

Στην είσοδο της Ποταμιού υψώνεται η κύρια εκκλησία αφιερωμένη στην Αγία Μαρίνα. Πρόκειται για μια τρίκλιτη εκκλησία βυζαντινού ρυθμού με οκταγωνικό τρούλο που οικοδομήθηκε στα μέσα του 16ου αιώνα. Στο προαύλιο της εκκλησίας της Αγίας Μαρίνας βρίσκεται Μνημείο αφιερωμένο στο Χαράλαμπο Παναγή, ο οποίος έπεσε μαχόμενος στον απελευθερωτικό αγώνα 1955- 1959.
Φωτογραφία: Giannakis Papanastasiou

Ένα από τα πιο αρχαία και θαυμαστά μνημεία της περιοχής είναι τα κατάλοιπα του εξωκλησιού του Αγίου Μνάσωνα που βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά της Ποταμιού και ανάγεται περίπου στο 300 μ.Χ. Οι παλιότεροι κάτοικοί της, σύμφωνα με την παράδοση, οικοδόμησαν την εκκλησία στο σημείο που διέμενε ο Άγιος Μνάσωνας. Κάτω από το ξωκλήσι υπάρχουν κατακόμβες που σε μια από αυτές βρίσκεται ιερό λείψανο, ο αριστερός βραχίονας του Αγίου. Επίσης, στο χωριό υπάρχουν και τα ερείπια του εξωκλησιού του Τίμιου Πρόδρομου. 
  Φωτογραφία: Potamiou Village

Τέλος, στη νότια πλευρά του χωριού δεσπόζει ένα ενετικό γεφύρι ενώ στην ίδια περιοχή υπάρχουν δυο πολύ αξιόλογα μονοπάτια, τα οποία η κοινότητα της Ποταμιού προσπαθεί να εντάξει ως Μονοπάτια της Φύσης.

Πληθυσμός: 
Ο πληθυσμός της κοινότητας Ποταμιού γνώρισε αρκετές αυξομειώσεις. Πιο συγκεκριμένα το 1881 το χωριό είχε 154 κατοίκους οι οποίοι αυξήθηκαν μέχρι το 1946 σε 307. Το 1960 με την αστυφιλία αρχίσαν να μειώνονται σε 247 και το 1982 σε 117. Το 1992 οι κάτοικοι του χωριού Ποταμιού ήταν μόλις 50, το 2001 ήταν 33 και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ανέρχονταν στους 36.
Φωτογραφία: Giannis Skoullis‎

Καλλιέργειες και Προϊόντα: 
Το χωριό Ποταμιού κατατάσσεται στα αμπελοχώρια της γεωγραφικής περιφέρειας Λεμεσού. Οι σημαντικότερες καλλιέργειες του είναι αμπελώνες οινοποιήσιμων ποικιλιών αλλά και καλλιέργειες με φρουτόδεντρα, όπως: μηλιές, αχλαδιές, δαμασκηνιές, χρυσομηλιές και ροδακινιές. Στις ακαλλιέργητες εκτάσεις του ευδοκιμεί ποικιλία άγριας φυσικής βλάστησης. 

Τα προϊόντα που παράγονται στο χωριό είναι κρασιά, ζιβανία αλλά και παραδοσιακά εδέσματα, όπως σουτζιούκος, παλουζές και κιοφτέρκα.
 Φωτογραφία: Αγνή Τσουλούπα‎

Για τον χάρτη της περιοχής πατήστε ΕΔΩ