Κακοπετριά

Η παλιά Κακοπετριά με τα στενά γραφικά της δρομάκια και τα παραδοσιακά σπιτάκια με τα ξύλινα μπαλκόνια γοητεύουν

Το χωριό Κακοπετριά βρίσκεται κτισμένο στα νοτιοδυτικά της Λευκωσίας, στους πρόποδες της βόρειας πλευράς της οροσειράς του Τροόδους. Απέχει περίπου 55 χιλιόμετρα από την Λευκωσία και 55 από την Λεμεσό. Η κοινότητα της Κακοπετριάς έχει περίπου 1300 μόνιμους κατοίκους.

Η Κακοπετριά είναι τοποθετημένη σε υψόμετρο 667 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, ανάμεσα στις όχθες των ποταμών Καρκώτη και Γαρίλλη. Οι δύο ποταμοί ενώνονται μέσα στο χωριό και σχηματίζουν τον ποταμό Κλάριο, που διασχίζει την κοιλάδα της Σολέας και στη συνέχεια χύνεται στο κόλπο της Μόρφου, στην Πεντάγια. Στα ανατολικά της κοιλάδας ξεπροβαλλει η νέα Κακοπετριά με τα μεγάλα σύγχρονα σπίτια της, με τις κεραμιδένιες στέγες. Στα δυτικά της κοιλάδας και μεταξύ των δύο ποταμών, είναι κτισμένη η παλιά Κακοπετριά, με τους στενούς και ελικοειδείς δρόμους της. Οι στέγες των σπιτιών είναι επικλινής και κεραμιδένιες και όλα σχεδόν τα σπίτια έχουν ανώι και ξύλινο μπαλκόνι.
Φωτογραφία: Kakopetria

Στην περιοχή καλλιεργούνται οπωροφόρα δέντρα κυρίως μηλιές, αχλαδιές, δαμασκηνιές, βερυκοκκιές, ροδακινιές και κερασιές, λαχανικά κυρίως πατάτες και ντομάτες, αμπέλια και λίγα σιτηρά. 

Ονομασία Κακοπετριάς: 
Όσον αφορά το πώς το χωριό ονομάστηκε «Κακοπετριά» υπάρχουν, σύμφωνα με την παράδοση, τρεις εκδοχές. Η πρώτη αναφέρει ότι, πήρε την ονομασία αυτή από τα δυο συνθετικά του ονόματος της «κακή και πέτρα» επειδή σε παλαιότερες εποχές η τοποθεσία της ήταν βραχώδης και δύσβατη. Η δεύτερη εκδοχή, κάνει λόγο, για την μεγάλη πετρά που βρίσκεται στο μεγάλο γεφύρι στην είσοδο του χωριού, γνωστή σαν Πέτρα του Ανδρογύνου. Σύμφωνα με την παράδοση, στην πέτρα αυτή κάθονταν τα νιόπαντρα ζευγάρια. Μια μέρα η πέτρα κύλησε και πλάκωσε το νιόπαντρο ζευγάρι. Μετά από αυτό το γεγονός οι κάτοικοι ονόμασαν την πέτρα «κακόπετρα» και ακολούθως το χωριό ονομάστηκε Κακοπετριά.
Φωτογραφία: Kakopetria

Η ιστορία της Κακοπετριάς: 
Η Κακοπετριά όπως αναφέρεται από τους μεσαιωνικούς χρονογράφους, υπήρχε τουλάχιστον από την εποχή της φραγκοκρατίας. Σε παλαιούς χάρτες αναφέρεται ως Cacopetria ή και Chachopetria . Πιθανολογείται εν τούτοις ότι στην περιοχή υπήρχαν οικισμοί και πιο πριν, κατά την Βυζαντινή περίοδο.
Σύμφωνα με τις ιστορικές ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή της παλιάς Κακοπετριάς το 1938, η Κακοπετριά φαίνεται να κατοικήθηκε γύρω στον 6ο -7ο αιώνα. Κατά την διάρκεια των ανασκαφών ήρθαν στο φως ένας αποθέτης αρχαίου ιερού, που κατά πάσα πιθανότητα ανήκε στη θεά Αθηνά. Βρέθηκε ένας μεγάλος αριθμός από ευρήματα που παριστάνουν την θεά Αθηνά, καθώς και ασβεστολιθικά μικρά αγάλματα και μέλη αγαλμάτων, μπρούντζινες και σιδερένιες αιχμές από βέλη και δόρατα. Τα ευρήματα χρονολογούνται στην Κυπροαρχαϊκή και Κυπροκλασσική περίοδο. Άλλα αγαλματίδια που ανεβρέθησαν παριστάνουν τον Ηρακλή μαζί με την θεά Αθηνά. Τα ευρήματα αυτά, βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Λευκωσίας.

Η Κακοπετριά ήταν χωριό φημισμένο για την εκτροφή μεταξοσκώληκων και την παραγωγή, αλλά και επεξεργασία μεταξιού για πάρα πολλά χρόνια, μέχρι ακόμη και μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο. Φωτογραφία: Kakopetria

Εκκλησίες Κακοπετριάς: 
Κάνοντας κανείς μια βόλτα στην Κακοπετριά θα συναντήσει αρκετές εκκλησίες όπως την εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα κτίσμα του 1994 κτισμένη σε Βυζαντινό Ρυθμό μετά τρούλου, την εκκλησία του Αγίου Νικολάου της στέγης κτισμένη κοντά στην ορεινή Κακοπετριά και είναι το μόνο απομεινάρι παλαιού μοναστηριού που ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα. Η ΟΥΝΕΣΚΟ έχει συμπεριλάβει την εκκλησία του Αγίου Νικολάου της Στέγης, λόγω της ιδιαίτερης αξίας της, στον κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Επιπρόσθετα θα συναντήσει την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του Παραχωρητή στα βόρεια του χωριού κτίσμα του 15ου αιώνα. Την εκκλησία της Παναγίας της Θεοτόκου κτίσμα του 1514,  με τοιχογραφίες του πρώτου μισού του 16ου αιώνα. Την εκκλησία του Σωτήρος κτίσμα του 1520. Και το παρεκκλήσι του Αγίου Φανουρίου.
Φωτογραφία: Kakopetria

Αξιοθέατα : 
Επισκεπτόμενος κανείς την Κακοπετριά δεν πρέπει να παραλείψει να επισκεφτεί την παλιά Κακοπετριά με τα στενά γραφικά της δρομάκια και τα παραδοσιακά σπιτάκια με τα ξύλινα μπαλκόνια τους που γοητεύουν.

Στην είσοδο της παλιάς Κακοπετριάς θα συναντήσει κανείς την λεγομένη πετρά του Ανδρογύνου. Σύμφωνα με την παράδοση και τον μύθο, κατά τα παλαιά χρόνια, όταν ένα ζευγάρι παντρευόταν έπρεπε να βαδίσει γύρο από την πετρά και έπειτα να καθίσει πάνω σ’ αυτή και απ’ εκεί να ευχηθούν ο γάμος τους να στεριώσει και να προκόψει. Η εν λόγω όμως πετρά ταυτίζεται με ένα δυσάρεστο γεγονός. Ένα ζευγάρι λοιπόν όταν έφτασε στην πετρά για να πραγματοποιήσει το πιο πάνω έθιμο, η πετρά κατρακύλησε από το βουνό και καταπλάκωσε ένα ζευγάρι χωριανών. Με την πετρά αυτή συνδέεται και το όνομα της Κακοπετριάς, αφού οι κάτοικοι χαρακτήρισαν την πετρά αυτή ως κακιά (κακιά πετρά = Κακοπετριά).
Φωτογραφία: Ellada Avraam

Στην Κακοπετριά υπάρχουν και αρκετοί νερόμυλοι λόγω της αφθονίας σε νερό από τους ποταμούς Καρκώτη και Γαρίλλη. Οι νερόμυλοι της περιοχής ήταν ο Μύλος της Γωνιάς κτισμένος πάνω από τον κεντρικό δρόμο στην αριστερή όχθη του παραποτάμου Αγίου Νικολάου και ο Μύλος του Χατζησταυρινού κτισμένος κοντά στον κεντρικό δρόμο στο γεφύρι. Οι δυο αυτοί νερόμυλοι αρχίσαν αν λειτουργούν το 1754 και σταμάτησαν μετα το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Φωτογραφία: Kakopetria

Επιπρόσθετα το χωριό της Κακοπετριάς διαθέτει ηλεκτροπαραγωγικό Σταθμό ο οποίος τέθηκε σε λειτουργία το 1926 και είχε ως πηγή ενέργειάς του, το νερό.   Στην  Κακοπετριά επίσης υπάρχει μια πλατεία και εκεί είναι το ‘’Πάρκο της Έλενας’’. Στο πάρκο υπάρχει ένας όμορφος καταρράχτης και παγκάκια όπου ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει την όμορφη θέα, να ακούσει τον γαλήνιο ήχο του καταρράχτη και να απολαύσει την φρεσκάδα της ατμόσφαιρας.

Φωτογραφία: Anna Maria Jones

Κοντά στο χωριό υπάρχει ένας κατασκηνωτικός και ένας εκδρομικός χώρος, κοντά στο δασικό σταθμό Πλατάνια.

Θα ήταν παράλειψή μας να μην αναφέρουμε το μνημείο ηρώων στην Κακοπετριά το οποίο παραπέμπει στους ήρωες, που με τη θυσία τους σφράγισαν τον Εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα του 1955 με 1959. Όπως και το Μουσείο «Ληνός» που στεγάζεται στην παλαιά Κακοπετριά και αποτελείται από τρεις θεματικούς κύκλους αφιερωμένες στο κρασί, στο ψωμί και στο λάδι. Το Μουσείο «Ελιόμυλος» το οποίο  στεγάζεται στην αυλή της εκκλησίας του Σωτήρος, στην παλαιά γραφική γειτονιά της Κακοπετριάς.Φωτογραφία: Kakopetria

Τέλος, στην Κακοπετριά υπάρχουν κρησφύγετα κατασκευασμένα από τους αντάρτες της ΕΟΚΑ, διάσπαρτα στις βουνοπλαγιές της Κακοπετριάς. Δυο από αυτά είναι κατασκευασμένα στην περιοχή «Βρυσί» της κορυφής «Πιτέρων» και στην κοιλάδα του ποταμού Καρκώτη, στην τοποθεσία «Γιαμπάκκα» που βρίσκεται απέναντι από τον Πεζουνόκρεμο.

Μονοπάτια της φύσης: 
Μέσα στο δάσος της Κακοπετριάς το οποίο έχει έκταση 25.550 εκτάριων θα δει κανείς φυσικές ομορφιές, με μονοπάτια της φύσης όπως Το μονοπάτι που ξεκινά από την Ξυλόβρυση Τροόδους – Μνήματα των Επισκόπων και καταλήγει στο Αποθέρι. και το μονοπάτι που ξεκινά από Καννούρες – Πεζουνόκρεμμο και καταλήγει στον Άγιο Νικόλαο της Στέγης.

Οι κυριότερες τοποθεσίες του δάσους είναι: Λαξιά του Κουφού, Σκοτινή, Αποθέρι, Πεζουνόκρεμμος, Ζουμί, Νερόν του Πεύκου, Κοκκινόροτσος, Τρουλλίν του Μουχτάρι, Λιβάδι Παπαφιλίππου, Πίτερα, Μνήματα των Επισκόπων, Άλας, Πλατάνια, Καρβουνάς, Πικρομηλούδι, Καννούρες και Φτερικερή. Μέσα στην έκταση του δάσους θα δει κανείς πλούσια χώρισα όπως η Μαύρη Πεύκη, τα κυπαρίσσια του Τροόδους, πλατάνια, Σκλήδρους και θάμνους όπως Λατζιές, Αντρουκλιές, Σφενταμιές, Στερακιές, Αγριομηλιές, Αγριοτριανταφυλιές και Ξυσταριές.

Σήμερα (2018), η Κακοπετριά προσελκύει χιλιάδες ντόπιους και τουρίστες κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω του δροσερού της κλήματος αλλά και των τόσων αξιοθέατων που έχει να συναντήσει και να περιδιαβεί ο επισκέπτης, προσφέροντας καθαρό αέρα και ατέλειωτη ηρεμία. 

Για τον χάρτη της περιοχής πατήστε ΕΔΩ