Λαζανιάς

Είναι ένα από τα πιο γραφικά χωριά της Κύπρου

Λαζανιά είναι κοινότητα της επαρχίας Λευκωσίας, κτισμένη υψόμετρο περίπου 900 μέτρων. Στα βορειοδυτικά γειτονεύει με το χωριό Γούρρι και στα νοτιοδυτικά με το χωριό Φαρμακάς.

Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 είχε 33 κατοίκους. Σήμερα (2018) οι κάτοικοι του χωριού Λαζανιάς, όπως αναφέρει το Κοινοτικό Συμβούλιο, είναι μόλις 7. Ωστόσο το χωριό έχει μπει σε μια ροή ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια.  Φωτογραφία: Antreas Constantinou

Η ιστορία του χωριού Λαζανιάς
Στην περιοχή γύρω στα 1160, υπήρχαν διάφοροι μικροί οικισμοί, που οι κάτοικοι τους ζούσαν κατά φατριές. Με πρωτοβουλία των μοναχών Ιγνατίου και Προκοπίου και έξοδα της Μονής Μαχαιρά, οι οικισμοί αυτοί συνενώθηκαν και δημιουργήθηκε το χωριό. Η κοινότητα Λαζανιά καθώς και άλλα χωριά δόθηκαν ως προνόμιο στο νέο μοναστήρι κατά τη Δυναστεία Κομνηνών. 

Φωτογραφία: Marinos Kleanthous

Η ονομασία του Χωριού: 
Η ονομασία του χωριού Λαζανιάς σχετίζεται μας τους Λουζινιανούς. Οι Λουζινιανοί κατά τα χρόνια 1192 -1489 εφάρμοσαν στην Κύπρο το φεουδαρχικό σύστημα, κατάργησαν τα προνόμια της Ιεράς Μονής Μαχαιρά και έδωσαν το χωριό σαν φέουδο σε κάποιο από τους Λουζινιανούς (Λουζινιάν). Τότε ο ορθόδοξος πληθυσμός αντέδρασε λέγοντας την φράση «που πῆραν τὸν τόπον οἱ Λαζανιάδες» από την φράση αυτή προήρθε το όνομα του χωριού.

Φωτογραφία: Antreas Constantinou

Μια άλλη παραλλαγή αυτής της εκδοχής λέει ότι η φραγκική οικογένεια που δόθηκε το χωριό σαν φέουδο ονομαζόταν ντε Λουζινιάν. Συγκεκριμένα, το όνομα Λαζανιάς αποτελεί παραφθορά του ονόματος «Λουζινιάν» (Lusignan) που παραπέμπει στη φραγκική βασιλική οικογένεια των ντε Λουζινιάν. Μια τρίτη εκδοχή, αναφέρει ότι το όνομα του χωριού προήρθε από τον πρώτο οικιστή του που ονομαζόταν Λαζανιάς.

Αξιοθέατα και εκκλησίες του χωριού Λαζανιάς: 
Περιδιαβαίνοντας στα στενά πέτρινα ελικοειδή δρομάκια του χωριού Λαζανιάς, θα συναντήσει κανείς πλινθόκτιστα κεραμιδένια σπίτια, με όμορφα μπαλκόνια με ξύλινες δοκούς και σκαλιστά παράθυρα και πόρτες. 

Φωτογραφία: Antreas Constantinou

Στο χωριό Λαζανιάς θα συναντήσει κανείς εκκλησίες σημαντικής αρχαιολογικής αξίας και αρχιτεκτονικής όπως η εκκλησιά του Αγίου Γεωργίου κτίσμα του 19ου αιώνα. Πρόκειται για μια ξυλόγλυπτη εκκλησία η οποία σύμφωνα με την Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια πιθανολογείται ότι χτίστηκε μεταξύ 1811 - 1821 και ανακαινίστηκε το 1855. Το εξωκλήσι του Αγίου Μάμα και την Ιερά Μονή Μαχαιρά κτισμένη σε υψόμετρο 870 μέτρων στην βουνοκορφή Κιόνια, στην κοιλάδα των βουνών του Μαχαιρά.  Εκεί, φυλάγεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας του Μαχαιρά, η οποία αποδίδεται στον Απόστολο και Ευαγγελιστή Λουκά.

Φωτογραφία: Antreas Constantinou

Επιπρόσθετα ο επισκέπτης στην κοινότητα Λαζανιά θα συναντήσει το Μνημείο Ηρώων αφιερωμένο σε μια ομάδα αγωνιστών που  δημιουργήθηκε το 1957 μετά τη θυσία του ήρωα Γρηγόρη Αυξεντίου. Η ομάδα αυτή έμενα αρχικά στο σπίτι του Ιγνάτιου Μητροφάνους σε μια κρύπτη στον σταύλο του σπιτιού του. Η ομάδα αποτελείτο από τον Τμηματάρχη Ανδρέα Σιεηττάνη, τον Υποτομεάρχη Θεοδόση Τσαγγαρίδη και τους αγωνιστές Ανδρέα Τζιωνή, Ντίνο Γάλλο, Ανδρέα Αντωνίου, Άνθιμο Μαχαιριώτη, Γιαννάκη Χριστοδουλίδη, Απόστολο Κωνσταντίνου και Σωφρόνη Λύμπουρα. Για λίγο χρονικό διάστημα πέρασαν από τα κρησφύγετα και ο Λεφτής, Μεσιούρης και Πραξιτέλης. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι στο χωριό υπάρχει και το κρησφύγετο του ήρωα Γρηγόρη Αυξεντίου.

Για τον χάρτη της περιοχής πατήστε ΕΔΩ