Πάνω Δευτερά

Γεμάτη όμορφες και αξιοθαύμαστες εκκλησίες

Η Δευτερά είναι ένα χωριό της επαρχίας Λευκωσίας το οποίο απέχει 15 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα. Είναι επίσημα διαιρεμένο σε δύο διοικητικές κοινότητες: την Πάνω Δευτερά και την Κάτω Δευτερά. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, η Δευτερά είχε 4843 κατοίκους συνολικά. 

Η Πάνω και η Κάτω Δευτερά είναι κτισμένες στην όχθη του ποταμού Πεδιαίου σε υψόμετρο 300 μέτρων περίπου από την επιφάνια της θάλασσας. Η Πάνω Δευτερά σήμερα (2018) αριθμεί περίπου 1957 κάτοικους ενώ η Κάτω Δευτερά αριθμεί 1637 κατοίκους.
Φωτογραφία: Antreas Constantinou

Τα παλαιοτέρα χρόνια οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνταν με την παραγωγή δημητριακών, λαχανικών και φρούτων, κυρίως καϊσιών. Σήμερα ελάχιστοι είναι οι κάτοικοι που ασχολούνται με τη γεωργία.

Η ονομασία του Χωριού: 
Για το πώς πηρέ το όνομα του το χωριό υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Η πρώτη από αυτές αναφέρει ότι το όνομά του, προέρχεται από το όνομα «Δευτέρας» που σημαίνει τον άνθρωπο που κρατούσε τα δευτέρια. Η δεύτερη εκδοχή αναφέρει ότι η ονομασία του χωριού προέρχεται από την ελληνική λέξη «το δευτέρι» που σημαίνει και το «δευτέρωμα», δηλαδή το δεύτερο όργωμα των χωραφιών. 

Η Ιστορία της Δευτεράς
Η Δευτερά αναφέρεται ως φέουδο του τάγματος των Ναϊτών ιπποτών την εποχή της φραγκοκρατίας. Το 1312, μετά που διαλύθηκε το τάγμα των Ναϊτών ιπποτών, περιήλθε στην κατοχή των ιπποτών του τάγματος του Αγίου Ιωάννη. Την περίοδο της βενετικής κυριαρχίας, η κοινότητα της Δευτεράς, μαζί με την γειτονική κοινότητα Ψιμολόφου, αποτελούσαν κτήμα του πατριάρχη Αντιοχείας με συνολικό εισόδημα 600 δουκάτων. 

Η Δευτερά κατοικείτε από αρχαιοτάτων χρονών όπως μαρτυρούν τα ευρήματα της νεκρόπολης της Κάτω Δευτεράς που βρέθηκαν το 1973,  τα ευρήματα της εποχής των Γεωμετρικών χρόνων, 1050 – 750 π.Χ. και τα ευρήματα των Αρχαϊκών χρόνων, 750 – 475 π.Χ. 

Επιπρόσθετα στην Πάνω Δευτερά, βρέθηκαν Αρχαίοι τάφοι. 
Φωτογραφία: Antreas Constantinou

Οι εκκλησίες στην Πάνω Δευτερά
Στην Πάνω Δευτερά, θα συναντήσει κανείς διάφορες όμορφες και αξιοθαύμαστες εκκλησίες. Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου είναι κτισμένη στην κεντρική πλατεία. Με την σημερινή της μορφή κτίστηκε στο χρονικό διάστημα 1868-1875. Πρόκειται για μια εκκλησία που ανήκει στον τύπο της μονόκλινης βασιλικής.
Φωτογραφία: Χάρης Χαραλάμπους

Η εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα βρίσκεται στην οδό Αγίου Σπυρίδωνα στην Πάνω Δευτερά και είναι κτισμένη στην όχθη του ποταμού Πεδιαίου. Το κοιμητήριο της εκκλησίας  χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1964.Φωτογραφία: Pambos Hps‎

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Δευτερά υπάρχουν και άλλες εκκλησίες όπως η Εκκλησία του Αρχάγγελου Μιχαήλ και Γαβριήλ, η Παναγία η Χρυσοσπηλιώτισσα, η εκκλησία του Αγίου Δημήτριου, η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας και το παρεκκλήσι του Αποστόλου Λούκα.

Για τον χάρτη της περιοχής πατήστε ΕΔΩ