Περιστερώνα

Κτισμένη στη δυτική όχθη του παραπόταμου του Σερράχη, το θέαμα από εκεί είναι μοναδικό

Η Περιστερώνα είναι ένα χωριό της επαρχίας Λευκωσίας το οποίο απέχει περίπου 32 χιλιόμετρα δυτικά από αυτήν. Είναι κτισμένο στους πρόποδες της οροσειράς του Τροόδους στο λεκανοπέδιο της Μόρφου, στην δεξιά πλευρά ενός παραπόταμου του Σερράχη, που έχει το ίδιο όνομα.

Φωτογραφία: Maria Kiriakou

Ο πληθυσμός στην απογραφή του 2001 ήταν 2,173. 
Φωτογραφία: PHOTOS OF CYPRUS

Η ιστορία του της Περιστερώνας
Το χωριό υπήρχε κατά τα μεσαιωνικά χρόνια με το ίδιο ακριβώς όνομα. Σε παλαιότερους χάρτες αναγράφεται ως Περιστερώνα και ως Περιστερά. Το χωριό με το σημερινό του όνομα το αναφέρει και ο μεσαιωνικός χρονογράφος Λεόντιος Μαχαιράς (15ος αιώνας).

Η Περιστερώνα ήταν κάποτε ένα σημαντικό κεφαλοχώρι που ευημερούσε στην περιοχή πράγμα που αποδεικνύεται από:

• Την ανέγερση εκεί σημαντικών μνημείων
• Τη σχέση που είχε το χωριό με τη Μονή Κύκκου και τους βυζαντινούς άρχοντες
• Την κατοχή του χωριού από ονομαστές οικογένειες της Φραγκικής Κύπρου
• Την καταγωγή από το χωριό σημαντικών προσωπικοτήτων του μεσαίωνα και
• Το καλαίσθητο μουσουλμανικό τζαμί του χωριού

Χωριά με το όνομα Περιστερώνα συναντούμε ακόμη δύο στην Κύπρο, ένα στην Πάφο και ένα στην κατεχόμενη Αμμόχωστο, όμως η Περιστερώνα Λευκωσίας ξεχωρίζει για τον μικτό της χαρακτήρα. Πριν από την τουρκική εισβολή του 1974, ήταν ένα μικτό χωριό στο οποίο κατοικούσαν γύρω στους χίλιους κατοίκους, 700 Ελληνοκύπριοι και 300 Τουρκοκύπριοι. Η κατοχή έφερε πολλούς πρόσφυγες στο χωριό, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν στην κοινότητα επτά προσφυγικοί συνοικισμοί, στους οποίους διέμεναν γύρω στις 3.000 άνθρωποι. Φωτογραφία: Thea Georgiou‎

Η ονομασία της Περιστερώνας
Για το πώς πηρέ το όνομά του το χωριό, υπάρχουν αρκετές εκδοχές. Σύμφωνα με την πρώτη και επικρατέστερη εκδοχή, το όνομα του χωριού προέρχεται από τους πολλούς περιστερώνες που υπήρχαν παλαιότερα στο χωριό, γι’ αυτό και σήμερα το περιστέρι αποτελεί και το σύμβολο της κοινότητας. 

Μία δεύτερη εκδοχή αναφέρει πως το όνομά της το πήρε ένεκα της ομορφιάς της που ομοίαζε με περιστέρι.
Φωτογραφία: Χάρης Σιαπουτής

Οι εκκλησίες και αξιοθέατα της Περιστερώνας 
Στην Περιστερώνα θα συναντήσει κανείς την κεντρική εκκλησία του χωριού αφιερωμένη στους Αγίους Βαρνάβα και Ιλαρίωνα, κτισμένη στη δυτική όχθη του παραπόταμου του Σερράχη. Ο εν λόγω ναός στη σημερινή του μορφή, χρονολογείται στα τέλη του 11ου - αρχές 12ου αιώνα και φέρει πέντε τρούλους. Πιθανολογείτε ότι αντικατέστησε παλαιότερη εκκλησία, η οποία είχε τη μορφή τρίκλιτης καμαροσκέπαστης βασιλικής. 

Σε μικρή σχετικά απόσταση από την εκκλησία των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος είναι κτισμένο το παρεκκλήσι του Αγίου Αντωνίου και είναι το μεγαλύτερο σε μέγεθος στο χωριό. Το σημερινό κτίσμα του παρεκκλησίου ανεγέρθηκε πάνω σε προγενέστερη εκκλησία που έχει καταστραφεί. 
Φωτογραφία: PHOTOS OF CYPRUS

Επιπρόσθετα στο χωριό υπάρχει και το παρεκκλήσι του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου, που βρίσκεται στο κοιμητήριο της κοινότητας ανάμεσα στους τάφους. 
Τέλος, κοντά στην κεντρική πλατεία του χωριού θα βρείτε το τζαμί της Περιστερώνας, ένα μνημείο του 18ου αιώνα, με ιστορική και αρχιτεκτονική αξία. Φωτογραφία: PHOTOS OF CYPRUS

Οι καλλιέργειες του Χωριού
Στην Περιστερώνα καλλιεργούνται πλήθος λαχανικών, από αγγουράκια και ντομάτες μέχρι παντζάρια, πατάτες και σκόρδα. Παλαιότερα το σκόρδο αποτελούσε τοπικό προϊόν της Περιστερώνας. Επιπρόσθετα η Περιστερώνα φημίζεται για τα εύγευστα της καρπούζια, πεπόνια αλλά και πορτοκάλια. 

Για τον χάρτη της περιοχής πατήστε ΕΔΩ