Ο αυτοκράτορας Αδριανός
Γνωστός για τα φιλελληνικά του αισθήματα
Ο Αδριανός ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας από το 117-138 μ.Χ, στωικός και επικούρειος φιλόσοφος, γνωστός για τα φιλελληνικά του αισθήματα. Παρόλο που σύμφωνα με μεταγενέστερη παράδοση ο Αδριανός γεννήθηκε στην Ιτάλικα, μια πόλη στη ρωμαϊκή επαρχία στην Ιβηρική Χερσόνησο, (σύγχρονη Ισπανία και Πορτογαλία), ο ίδιος αναφέρει στη σήμερα χαμένη αυτοβιογραφία του πως γεννήθηκε στη Ρώμη, από μια οικογένεια με ιταλικές ρίζες, η οποία διέμενε στην Ισπανία για πολλές γενεές. Ωστόσο, ίσως αυτό να ήταν κάποιος πολιτικός ελιγμός εκ μέρους του, ώστε να αποδείξει πως ήταν Ρωμαίος από κάθε άποψη.
Έλαβε σπουδαία μόρφωση και εκπαίδευση στα στρατιωτικά θέματα. Από νεαρή ηλικία κατέλαβε σημαντικά πολιτικά αξιώματα. Αμέσως μετά το θάνατο του Τραϊανου ο Αδριανός ανέβηκε στο θρόνο της Ρώμης. Η απέχθεια του για τους πολέμους τον οδήγησε να εγκαταλείψει τις κατακτήσεις του Τραϊανού στην Παρθία.
Έτσι ο Εφράτης έγινε το ανατολικό σύνορο του ρωμαϊκού κράτους. Παρόλα αυτά μερίμνησε για την ασφάλεια των συνόρων της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και ενίσχυσε το στρατό. Το μοναδικό εξωτερικό γεγονός που τάραξε την ηγεμονία του ήταν η επανάσταση της Ιουδαίας.
Στα θέματα της εσωτερικής πολιτικής έδωσε προτεραιότητα στην ασφάλεια, στην εσωτερική οργάνωση και στην οικονομική και πολιτική άνοδο της αυτοκρατορίας.
Ο Αδριανός επισκέφτηκε 3 φορές στην Αθήνα όπου εκεί έχτισε τη νέα πόλη την Αδριανούπολη.
Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του (117-138 μ.Χ), ο Αδριανός αναβίωσε τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό που είχε αρχίσει να χάνει την αίγλη του. Το 124 μ.Χ. πραγματοποίησε την πρώτη του επίσκεψη στην Ελλάδα και συμμετείχε στα Ελευσίνια μυστήρια. Σύμφωνα με τον Παυσανία, οι Έλληνες για να τον τιμήσουν τοποθέτησαν ένα άγαλμα του μέσα στο Παρθενώνα. Στα επόμενα χρόνια, επέκτεινε ανατολικά την πόλη, δημιούργησε την βιβλιοθήκη του Αδριανού, ολοκλήρωσε τον ναό του Ολυμπίου Διός και έχτισε την Πύλη του Αδριανού. Ένα ιδιαίτερα σημαντικό και διαχρονικό έργο, που ωφέλησε τους Αθηναίους έως τις αρχές του 20ου αι., ήταν το υδραγωγείο του Αδριανού. Διέταξε το άνοιγμα του δρόμου μεταξύ των Μεγάρων και της Κορίνθου και πραγματοποίησε επισκέψεις στην Πελοπόννησο, την Ολυμπία, τους Δελφούς και πολλές άλλες περιοχές.
Σε αναγνώριση της προσφοράς του ανακηρύχθηκε το 112 «αρχών» πριν ακόμα γίνει αυτοκράτορας. Έδειξε ζωηρό ενδιαφέρον για την οικονομική και την πολιτική ανάπτυξη του Ελληνισμού. Για το σκοπό αυτό ίδρυσε το Πανελλήνιον, ένα σύνδεσμο, που είχε ως επίκεντρο την Αθήνα και περιλάμβανε όλες σχεδόν τις ελληνικές πόλεις της αυτοκρατορίας. Συνεχίζοντας την παράδοση των βασιλιάδων της Ελληνιστικής εποχής ίδρυσε αρκετές πόλεις που έφεραν το όνομα του. Όταν επέστρεψε στην Ιταλία αποσύρθηκε από το ανάκτορο του Τίβαλι, έξω από τη Ρώμη.
Εκεί κατασκεύασε μνημεία και απεικόνιζαν τοπία που είχε θαυμάσει από την Ελλάδα και αντέγραψε την Ποικίλη Στοά στους κήπους της Ακαδημίας της κοιλάδας των Τεμπών.
Ο Αδριανός άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 62 ετών. Τα λείψανά του μεταφέρθηκαν στη Ρώμη και θάφτηκαν στους κήπους της Δομιτιάς.