Αχινός

Ποια η διατροφική του αξία

Ο αχινός ανήκει στα εχινόδερμα και μπορεί κάποιος να τον συναντήσει σε θαλάσσιες περιοχές. Οι αχινοί αποτελούν ένα είδος μεζέ σε αρκετά μέρη στον κόσμο συμπεριλαμβανομένου της Κύπρου και της Ελλάδας. Το βρώσιμο μέρος του αχινού είναι οι γεννητικοί αδένες και τα αυγά του. Κάποιοι από τους τρόπους κατανάλωσης του είναι με ψωμί, με λεμόνι ή ξύδι, με μακαρόνια, ή ως σαλάτα.

Η θερμιδική αξία του αχινού ανά 10γρ (μια μερίδα) συμπεριλαμβάνει:

Θερμίδες: 12kcal
Ολικό λίπος: 0.48g
Κορεσμένο Λίπος: 0.48g
Νάτριο: 22mg
Πρωτεΐνη: 1.6g
Υδατάνθρακες: 0.33g
Ωμέγα-3: 0.07g

Πρωτεΐνη: Ο αχινός αποτελέσει πολύ καλή πηγή πρωτεΐνης, αφού στην μικρή ποσότητα των 10γρ περιέχει 1.6γρ πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας. Η πρωτεΐνη κτίζει και επιδιορθώνει τον μυϊκό ιστό, ιστούς του σώματος, είναι μέσο μεταφοράς της αιμοσφαιρίνης είδος πρωτεΐνης που ευθύνεται για το κόκκινο χρώμα του αίματος, βοηθά στην παραγωγή ενζύμων (λακτάση και πεψίνη) και των ορμονών (ινσουλίνη, οξυτοκίνη και σωματοτροπίνη) και βελτιώνει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Ψευδάργυρος: Ο ψευδάργυρος είναι σημαντικός για το ανοσοποιητικό σύστημα, γονιμότητα και την επούλωση πληγών. Βοηθά στην όραση, όσφρηση, γεύση, και επίσης ενισχύει την μνήμη και τις διεργασίες σκέψης. Η έλλειψη του έχει συσχετιστεί με την μειωμένη ανάπτυξη στα παιδία. Μια μερίδα αχινού (10γρ) προσφέρει 0.2mg. Οι ανάγκες με βάση το RDA για τις γυναίκες ανέρχονται στα 8mg ανά μέρα και για τους άντρες στα 11mg.

Φολικό οξύ: Ο αχινός αποτελεί καλή πηγή φολικού οξέος αφού περιέχει 36μg φολικό οξύ αλλιώς βιταμίνη Β9 ανά 10γρ. Οι ανάγκες φολικού οξέος για τους ενήλικες ανέρχονται στα 400μg ανά ημέρα. Η έλλειψη αυτής της βιταμίνης οδηγεί σε μεγαλοβλαστική αναιμία, η οποία προκαλεί κόπωση, αδυναμία και μειωμένη αναπνοή. Παράλληλα, βοηθά στην δημιουργία γενετικού υλικού (DNA), την καλή λειτουργία του εγκεφάλου και γενικότερα του μεταβολισμού. Παρόλα αυτά λόγω ότι ο αχινός τρώγεται ωμός δεν πρέπει να καταναλώνεται από εγκυμονούσες ή άτομα με μειωμένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Βιταμίνη Α (Ρετινόλη): Η βιταμίνη Α είναι μια από τις τέσσερις λιποδιαλυτές βιταμίνες. Ο αχινός περιέχει 5.8μg ανά 10γρ, ενώ οι ανάγκες ανά ημέρα ανέρχονται στα 700μg για της γυναίκες και 900μg για τους άντρες. Η συγκεκριμένη βιταμίνη εμπλέκεται στη ρύθμιση της κυτταρικής ανάπτυξης του ανθρώπινου σώματος, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρόληψη τύφλωσης αφού σχετίζεται με τη όραση. Η ανεπάρκεια της συνδέεται με αυξημένη ευαισθησία σε λοιμώξεις, καθώς και σε διαταραχές του θυρεοειδούς και δέρματος.

Βιταμίνη K: Η βιταμίνη Ε είναι ακόμη μια από τις λιποδιαλυτές βιταμίνες η οποία συναντάται στον αχινό. Η περιεκτικότητά της στον αχινό ανέρχεται στα 2.7μg ανά 10 γραμμάρια, ενώ οι ανάγκες της γυναίκας είναι 75μg και των αντρών 120μg. Η βιταμίνη αυτή εμπλέκεται στην πήξη του αίματος, στον μεταβολισμό των οστών και στη ρύθμιση διαφόρων κυτταρικών λειτουργιών. Από την άλλη η ανεπάρκεια της αυξάνει τον κίνδυνο για υπερβολική αιμορραγία, οστεοπόρωσης και καταγμάτων.

Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα: Οι αχινοί περιέχουν ωμέγα 3 λιπαρά οξέα, τα οποία βοηθούν στην μείωση της αρτηριακής πίεσης, και μειώνουν τον κίνδυνο σε αρρυθμίες της καρδίας ενώ βοηθούν στην πρόληψη σε διάφορες φλεγμονές.

Η κατανάλωση αχινού πρέπει να γίνεται προσεκτικά και να αποφεύγεται από άτομα τα οποία έχουν αδύνατο ανοσοποιητικό σύστημα όπως οι εγκυμονούσες, αδύναμοι ηλικιωμένοι και άτομα με ασθένειες όπως HIV ή καρκινοπαθείς οι οποίοι έχουν χαμηλό ανοσοποιητικό λόγω χημειοθεραπειών. Το γεγονός ότι ο αχινός καταναλώνεται ωμός όπως και το σούσι, αυξάνει τον κίνδυνο για την εμφάνιση του βακτηρίου της λιστερίας ή σαλμονέλας το οποίο προκαλεί τροφική δηλητηρίαση που στις ευπαθείς ομάδες μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο.