Κρίταμο

Το εναλλακτικό βότανο για το φαγητό.

Το Κρίταμο είναι επίσης γνωστό με τις ονομασίες κράμο, κρίτανο, κρίταμα, κίρταμα, κρίθαμο, τρίταμο, αρμύρα.


Είναι ένα εδώδιμο ενδημικό φυτό που φυτρώνει και ευδοκιμεί σε εδάφη με πολύ υψηλή αλατότητα, όπως βρίσκονται σε παραθαλάσσια, βραχώδη ή σε αποτομα αμμουδερά μέρη στην Κύπρο. Είναι πολύ ανθεκτικό και ποτίζεται από την αλμύρα της θάλασσας. Κατά τη διάρκεια του ηλιοβασιλέματος θα παρατηρήσετε την υγρασία να βγαίνει από τη θάλασσα και να βρέχει τα βράχια και την άμμο γιαυτό και δεν έχει απαιτήσεις σαν φυτό.

Στην Κύπρο θα το βρείτε στις παράκτιες περιοχές του Κορμακίτη, του Παραλιμνίου, στο Κάστρο της Πάφου, στη Χλώρακα και σε πολλά άλλα βραχώδη μέρη. Οι σπόροι του κριτάμου ωριμάζουν από τον Αύγουστο έως τον Οκτώβριο. Οι νεαροί βλαστοί και τα φύλλα συλλέγονται από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο και διατηρούνται στην άλμη. Χρησιμοποιούμε μόνο τα φύλλα και τους σπόρους του φυτού. Τα φύλλα συλλέγονται πριν από την ανθοφορία.


Το κρίταμο είναι γνωστό από την αρχαιότητα. Διάσημοι Έλληνες, όπως ο Διοσκουρίδης, θεμελιωτής της φαρμακολογίας, και ο Ρωμαίος συγγραφέας και βοτανολόγος Πλίνιος αναφέρονται στο φυτό και εξήραν τις ιδιότητές του. Από τις ημέρες του Ιπποκράτη, έχει θεωρηθεί ως μία από τις σημαντικότερες φυσικές θεραπείες. Χρησιμοποιείται επίσης για τη διουρητικές και αποτοξινωτικές τους ιδιότητες,  είναι και ευεργετικό για το συκώτι. Οι σπόροι του φυτού έχουν μεγάλη ομοιότητα με το κριθάρι, γι’ αυτό οι αρχαίοι Έλληνες το ονόμαζαν «κρίθμον».Από την εποχή του Ιπποκράτη, το κρίταμο θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά φάρμακα και μέχρι σήμερα.

Το Κρίταμο έχει περιγραφεί από τους επιστήμονες ως «τροφή του μέλλοντος», είναι πλούσια σε βιταμίνη C, Ε και Κ, έχει αιθέρια έλαια (με καλές αφροδισιακές ιδιότητες), ωμέγα 3 επίσης όπως πολλά μέταλλα, όπως το ιώδιο. Καθώς επίσης και έχοντας θεραπευτικές ιδιότητες δρα σαν ορεκτικό και τονωτικό. Είναι νόστιμη μέσα σε σαλάτα. Οι βλαστοί και τα λουλούδια μπορούν να τηγανιστούν μέσα σε ομελέτες.


Στην κοπή αναδίδουν μια ευχάριστη έντονη μυρωδιά. Εμένα προσωπικά μου θυμίζει λίγο απο ρίγανη, όμως η γεύση είναι πιο πικρή και υφάλμυρη. Έχει πολλά θρεπτικά συστατικά που βρίσκονται στα ψάρια και τα οστρακοειδή και είναι μια εναλλακτική τροφή σε όσους δεν καταναλώνουν πια ψάρια και όστρακα. 

Με το κρίταμο κάνει κανείς πολύ ωραίο αλάτι. Αρκεί να το αποξηράνει και να το τρίψει.
 
Χρησιμοποιείται για καλλυντική χρήση, όπως η κρέμα κρίταμου από το εκχύλισμα του φυτού, για την ανάπλαση ρυτίδων, συμβάλει στην αντιμετώπιση των καφέ κηλίδων, προσφέρει λάμψη και βελτιώνει τον τόνο του δέρματος. 


ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Το αιθέριο έλαιο του βοτάνου δεν πρέπει να χρησιμοποιείται από έγκυες γυναίκες.

Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη σκόνη αντί για αλάτι σε σαλάτες και σε διάφορες συνταγές.
Υλικά: Φρέσκα κρίταμα.
Εκτέλεση: Αποξηραίνουμε τα κρίταμα στον ήλιο ώσπου να γίνουν εντελώς ξερά.
Αλέθουμε τα αποξηραμένα κρίταμα στο μπλέντερ. Τοποθετούμε την σκόνη σε βάζο. Η σκόνη είναι αλμυρή όπως και τα κρίταμα.

Το κρίταμο τρώγεται ξιδάτο σαν την κάπαρι
Υλικά: 3 κούπες περίπου κρίταμο
1/2 κούπα + 3 κουταλιές σούπας αλάτι
1 κούπα νερό
Ξύδι όσο πάρει
Ετοιμασια:
Βάζετε μπόλικο νερό σε κατσαρόλα να βράσει. Ρίχνετε το κρίταμο, το αφήνετε 10 - 15 δευτερόλεπτα και το στραγγίζετε.
Το βάζετε σε βάζο. Ανακατεύετε τις 3 κουταλιές αλάτι με την μία κούπα νερό και το ρίχνετε στο βάζο με το κρίταμο. Συμπληρώνετε με το ξύδι και κλείνετε το βάζο.
Φυλάτε το βάζο σε σκοτεινό μέρος. Μετά από 1 μήνα είναι έτοιμο.