Η ιστορία της εικόνας της Παναγίας Τσαμπίκα

Κύπρος – Ρόδος

Στη Ρόδο και συγκεκριμένα στο χωριό Αρχάγγελος εκεί που η διάλεκτος συγγενεύει πολύ με την κυπριακή διάλεκτο και συγκεκριμένα με το Παφίτικο ιδίωμα, ένδειξη που φανερώνει ότι πολύ πιθανόν οι πρώτοι κάτοικοι του Αρχάγγελου να ήταν μέτοικοι από την Πάφο βρίσκεται η Μονή Παναγίας Τσαμπίκας.

Μια όμορφη και άγνωστη για πολλούς ιστορία ξεδιπλώνεται πίσω από την εικόνα της Παναγίας Τσαμπίκα.

Η εικόνα της Παναγίας της Τσαμπίκας βρισκόταν αρχικά στο Μοναστήρι της Παναγίας του Κύκκου, η εικόνα όμως έφευγε από την Κύπρο με θαυματουργικό τρόπο και πήγαινε στο βουνό Ζαμβύκη του Αρχάγγελου της Ρόδου.
Η ξαφνική εξαφάνιση της εικόνας προκάλεσε αναστάτωση στους μοναχούς του Κύκκου που κατέβαλαν κάθε προσπάθεια για τον εντοπισμό της.
Στο βουνό Ζαμβύκη η Παναγία κρύβεται από τα βλέμματα των Χριστιανών σ’ ένα κυπαρίσσι.

Φανερώνεται με φωτεινό τρόπο σε βοσκό που μένει στην απέναντι περιοχή της βρύσης του Αιμαχού (Γιεμαχιού). 
Ο βοσκός είδε το φως της Παναγίας αλλά αρχικά δεν έδωσε καμία σημασία.  Το είδε και την επόμενη βραδιά. Όταν όμως το είδε και για τρίτη φορά αποφάσισε να ανεβεί στο απέναντι βουνό, για να δει από κοντά με τα μάτια του, τι ήταν αυτό το φως.
Όταν έφθασε στο ύψωμα ο βοσκός μαρμάρωσε στο θέαμα που είδε να προβάλλεται μπροστά του. Είδε την εικόνα της Παναγίας να φωτίζεται από ακοίμητο κανδήλι στο «κυπαρίσσι το αεράτο» (έτσι λέγεται το δέντρο που είχε σταθμεύσει η Παναγιά). 
Από το γεγονός αυτό πήρε η εικόνα και το όνομα της, αφού η λέξη «τσάμπα», στην τοπική διάλεκτο της Ρόδου σημαίνει σπίθα, φωτιά.
Αυτό το κυπαρίσσι σώζεται μέχρι σήμερα και στη ρίζα του υπάρχει μια τρύπα που σε πολύ τακτά χρονικά διαστήματα βγάζει ζεστό και κρύο αέρα.

Τελικά οι Κυκκώτες εντόπισαν την εικόνα στο νησί της Ρόδου και την μετέφεραν πίσω στην Κύπρο.
Η εικόνα όμως και πάλι γύρισε πίσω στο βουνό της. Οι Κύπριοι όταν την ξαναέφεραν πίσω για να είναι σίγουροι ότι είναι η εικόνα τους, την έκαψαν λίγο από πίσω για να έχουν κάποιο σημάδι που θα την αναγνώριζαν πιο εύκολα. 
Η εικόνα όμως και για τρίτη φορά έρχεται στη νέα της κατοικία (το σημάδι σώζεται πολύ καθαρά μέχρι σήμερα).
Η εικόνα από τότε δεν έφυγε ποτέ από τη Ρόδο.
Όταν ζητήθηκε να μεταφερθεί για προσκύνημα σε άλλα μέρη της Ελλάδος αυτή επέστρεψε και πάλι πίσω. 

Όταν το 2002 μ.Χ. κτίστηκε παρεκκλήσι προς τιμή της Παναγίας της Τσαμπίκας στο Πέρα Χωριό στην Κύπρο και οι κάτοικοι ζήτησαν να γίνει το εγκαίνιο του την 24η Ιουλίου, ο Μητροπολίτης Ρόδου, κ.κ. Κύριλλος, συνοδευόμενος από τρείς κληρικούς, έφερε την εικόνα στην Κύπρο, τέλεσε το εγκαίνιο του ναού και η εικόνα για πρώτη φορά έφυγε από τη θέση της για τρεις μέρες.

Η Μονή Παναγιάς Τσαμπίκας βρίσκεται κοντά στον Αρχάγγελο. Υπάρχει η παλαιά και η νέα μονή, που ονομάζονται από τους ντόπιους «η Ψηλή» και η «η Χαμηλή» γιατί η παλαιά μονή βρίσκεται στην κορυφή λόφου, ενώ η νέα βρίσκεται χαμηλότερα κοντά στην εθνική οδό που ενώνει τον Αρχάγγελο με την πόλη της Ρόδου.

Η Παναγία Τσαμπίκα γιορτάζει τη Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως και 8 Σεπτεμβρίου.

Σύμφωνα με την παράδοση, η Παναγία Τσαμπίκα βοηθά τα ζευγάρια που δυσκολεύονται να τεκνοποιήσουν, ενώ προστατεύει και τις εγκυμονούσες. Όσοι επικαλέστηκαν την βοήθεια της Παναγίας κατάφεραν να τεκνοποιήσουν, ενώ άλλοι απέκτησαν δίδυμα. Πολλές είναι οι βαφτίσεις που γίνονται στο παρεκκλήσι της Παναγίας της Τσαμπίκας κάθε χρόνο, προς τιμή της Παναγίας, από τις οικογένειες που έκαναν τάμα εκεί.

Ένα παλαιότερο θαύμα της Παναγίας Τσαμπίκας, αναφέρεται σε έναν τούρκο πασά, ο οποίος είχε κτήματα γύρω από το μοναστήρι στην Ρόδο. Η γυναίκα του δεν τεκνοποιούσε, έτσι αφού έμαθε για την Παναγία, προσευχήθηκε και έφαγε το φιτίλι που έκαιγε στο καντήλι της εικόνας. Έτσι έμεινε έγκυος. Αφού γεννήθηκε το μωρό, κρατούσε στην χούφτα του το φιτίλι του καντηλιού. Με αυτόν τον τρόπο πείστηκε ο πασάς ότι το παιδί είναι δικό του, και δώρισε στην εκκλησία όλα τα κτήματα που βρίσκονταν γύρω από το ναό.

Πηγές: 

• eirinika.gr
• dogma.gr
• imr.gr