Κλήρου

Η περιοχή της Κλήρου χαρακτηρίζετε από τα πετρώματα που σχηματίσθηκαν από τη στερεοποίηση της λάβας που προήλθε από υποθαλάσσια έκρηξη ηφαιστείου

Η Κλήρου είναι χωριό της επαρχίας Λευκωσίας, κτισμένο στα βορειοανατολικά της οροσειράς του Τροόδους. Η Κλήρου επέχει 25 περίπου χιλιόμετρά νοτιοδυτικά της πρωτεύουσας. 

Το χωριό είναι εντυπωσιακά κτισμένο πάνω σε τρεις διαδοχικούς λόφους, σε υψόμετρο 450 περίπου μέτρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 η Κλήρου αριθμούσε 1847 κατοίκους. Φωτογραφία: Prodromos Pantelas

Η ιστορία της Κλήρου: 
Η Κλήρου ανήκε στο αρχαίο βασίλειο της Ταμασσού όπως μαρτυρούν τα διαφορά αρχαιολογικά ευρήματα όπως λάκκοι, γαλάριες, τόποι επεξεργασίας μετάλλου και αρχαίοι τάφοι. Σύμφωνα με το γεωγράφο Στράβωνα, στην Ταμασσό υπήρχαν ορυχεία αργύρου στην περιοχή Αετόβρυση και Κουλουπάδες που είναι γεωγραφικές περιοχές της Κλήρου. 

Τη Ρωμαϊκή εποχή αναπτύχθηκε περισσότερο η εκμετάλλευση των ορυκτών. Μέχρι τον 5ο αιώνα η Κλήρου δεν ήταν το χωριό που γνωρίζουμε σήμερα (2018) αλλά ένα σύνθετο αποτελούμενο από περισσότερα από 10 χωριά και ήταν το βιομηχανικό κέντρο επεξεργασίας μετάλλων στην περιοχή. Η Κλήρου επί ενετικής περιόδου υπήρξε φέουδο.

Στο χάρτη του Leonita Attar με χρονολογία 1542, η Κλήρου είναι σημειωμένη ως cliru.Φωτογραφία: Antreas Constantinou

Η ονομασία της Κλήρου: 
Σχετικά με το πώς πηρέ το όνομά της Κλήρου λέγεται ότι η ονομασία αυτή οφείλεται στον πρώτο οικιστή της περιοχής που ονομαζόταν Κλήρος. 
Όπως αναφέρει μια δεύτερη εκδοχή το όνομα προέρχεται από το γεγονός ότι όλοι οι άντρες κάτοικοι του χωριού, σε απροσδιόριστη εποχή, έγιναν κληρικοί για να καταπολεμήσουν μια θανατηφόρα επιδημία. Έτσι το χωριό ονομάστηκε Κλήρου από το κληρικός. 

Μια άλλη εκδοχή επισημαίνει ότι το όνομα «Κλήρου» εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου στον Χριστιανισμό. Γύρω στο 392 μ.Χ. η Κλήρου, μετατράπηκε σε στρατιωτική βάση και κέντρο διάδοσης του Χριστιανισμού στην ευρύτερη περιοχή. Η τότε νομοθεσία που προέβλεπε την εκτός νομού τοποθέτηση της αρχαίας ελληνικής θρησκείας, όριζε ότι όλοι έπρεπε να γίνουν Χριστιανοί για να μπορούν να έχουν στην ιδιοκτησία τους γη. Έτσι, από την έκφραση «θα πάμε στους κληρικούς» η περιοχή ονομάστηκε Κλήρου. 

Η εκκλησία του χωριού: 
Στο χωριό Κλήρου θα συναντήσει κανείς την παλιά και νέα εκκλησιά της Παναγιά του Λάγνη, κτίσμα του 1878, δίπλα από την παλιά. Οι εργασίες διήρκησαν 16 περίπου χρόνια για να αποπερατωθεί το 1894. 

Photo: Stelios Aristidou

Η γεωλογία και η μορφολογία της περιοχής:
Η περιοχή της Κλήρου χαρακτηρίζετε από τα πετρώματα που σχηματίσθηκαν από τη στερεοποίηση της λάβας που προήλθε από υποθαλάσσια έκρηξη ηφαιστείου, τα όρη της Λατζιερής και του Σιρφούκου, τους πολλούς λόφους που τους συναντάμε σε όλη τη διοικητική έκταση του χωριού, τις μικρές πεδιάδες που βρίσκονται ανάμεσα στους λόφους και στις κοιλάδες των ποταμών, τους ποταμούς Σερράχη,  Κούτη,  Καμάρα,  Μούλος και  Καπάτων, τα αρκάτζια, τις χαράδρες και τις κοιλάδες της.Φωτογραφία: Nina Krekou

Οι ασχολίες των κάτοικων και τα προϊόντα της περιοχής: 
Οι κάτοικοι του χωριού μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα ήταν σχεδόν όλοι γεωργοί και κτηνοτρόφοι. 

Στις ορεινές και λοφώδεις εκτάσεις καλλιέργησαν αμπέλια και αμυγδαλιές. Στις παρυφές των χωραφιών, στους όχτους και στις πλαγιές των αρκατζιών φύτευαν αμυγδαλιές και κάποτε συκιές. Στις πεδινές εκτάσεις καλλιεργούσαν σιτηρά. Μερικοί γεωργοί, ανάλογα με τα χωράφια που είχαν, τη χρονιά της αγρανάπαυσης, καλλιεργούσαν άνεδρα κουκιά, λουβάνα, φακή, φαβέττα, ρόβι ή καλοκαιρινά φυτά όπως λουβί, ρεβίθι, βαμβάκι, σησάμι, αρτισιά ή ποστάνια με καρπούζια και πεπόνια ανάμεικτα με βαμβάκι και σησάμι.

Στα φτανοχώραφα, τα οποία είχαν μικρή παραγωγή καλλιεργούσαν όσπρια και κτηνοτροφικά φυτά. Τα κυριότερα όσπρια ήταν τα κουκιά, η λουβάνα, η φακή, τα ρεβίθια και τα κτηνοτροφικά το ρόβι, ο βίκος, η φαβέττα και το σιφφωνάριν. Επίσης ήταν δυνατό να καλλιεργηθούν αμυγδαλιές, ροδιές, συκιές και ελιές.

Για τον χάρτη της περιοχής πατήστε ΕΔΩ

 Φωτογραφία: Stefanos Savva