Συνέντευξη Κ. Καδή

Η συμβολή της παιδείας και του πολιτισμού στην ανάπτυξη του κυπριακού τουρισμού

Η παιδεία και ο πολιτισμός αποτελούν δύο από τα βασικά στοιχεία, που συμβάλλουν στη διαμόρφωση και στην ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος μιας χώρας.

Ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα, που προσφέρει ολοκληρωμένες τουριστικές σπουδές, ενισχύει την τουριστική βιομηχανία με επαγγελματίες υψηλής εξειδίκευσης, για την κάλυψη των εκάστοτε αναγκών της αγοράς. Επιπλέον, η ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομίας, αλλά και των σύγχρονων μορφών καλλιτεχνικής δημιουργίας, μπορεί να προσελκύσει σημαντικό αριθμό ποιοτικών τουριστών, ανεβάζοντας το ποιοτικό επίπεδο του τουρισμού, με παράλληλη αύξηση της δαπάνης ανά επισκέπτη.

Έχοντας ως αφετηρία τις παραπάνω διαπιστώσεις, αλλά και κάποιες πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου του ΔΣ του Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού, Άγγελου Λοΐζου, αναφορικά με την ανάγκη διεύρυνσης της τουριστικής εκπαίδευσης στη χώρα μας, ο υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού, Κώστας Καδής, αποδέχτηκε την πρό(σ)κληση του CyprusAlive να τοποθετηθεί επί όλων των θεμάτων της αρμοδιότητάς του, σε μια ιδιαίτερα διαφωτιστική συνέντευξη.

«Αναγνωρίζουμε τη σημασία του αειφόρου τουρισμού ως κύριου πυλώνα για την ανάπτυξη της οικονομίας μας. Για τον λόγο αυτό, είμαστε ανοιχτοί να συζητήσουμε τρόπους περαιτέρω προαγωγής του τουρισμού στο εκπαιδευτικό μας σύστημα»

ΕΡ: Πριν από λίγο καιρό, ο πρόεδρος του ΚΟΤ κάλεσε την κυβέρνηση να εισάγει μαθήματα για τον τουρισμό σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, από τη βασική μέχρι και την ανώτατη. Πώς αξιολογείτε την πρότασή του;

ΑΠ: Αναγνωρίζουμε τη σημασία του αειφόρου τουρισμού ως κύριου πυλώνα για την ανάπτυξη της οικονομίας μας. Για τον λόγο αυτό, είμαστε ανοιχτοί να συζητήσουμε τρόπους περαιτέρω προαγωγής του τουρισμού στο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Πρέπει, παρόλα αυτά, να σημειώσουμε ότι το Υπουργείο μας προωθεί ποικιλοτρόπως το θέμα του τουρισμού σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Πιο συγκεκριμένα:

• Στη Μέση Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση (ανώτερη μέση εκπαίδευση), ο Κλάδος Ξενοδοχειακών και Επισιτιστικών Επαγγελμάτων προσφέρει συναφή εκπαιδευτικά προγράμματα μέσω των ειδικοτήτων «Μάγειρες και Τραπεζοκόμοι», «Λειτουργία Ξενοδοχειακών Μονάδων» και «Υποδοχή και Διαχείριση Ορόφων και Μονάδων».
• Σε ανώτερο επίπεδο, όσον αφορά στη δημόσια εκπαίδευση, εκτός από το Ανώτερο Ξενοδοχειακό Ινστιτούτο Κύπρου (ΑΞΙΚ), παρεμφερή προγράμματα σπουδών προσφέρει και το Τμήμα Διοίκησης Ξενοδοχείων και Τουρισμού του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤΕΠΑΚ).
• Όσον αφορά στην υπόλοιπη εκπαίδευση, δεν υπάρχουν εξειδικευμένα προγράμματα τουριστικών σπουδών. Ωστόσο, υπάρχει μια εκτεταμένη κάλυψη του θεματικού πεδίου «τουρισμός» σε όλες του τις διαστάσεις. Για παράδειγμα, διαφορετικές πτυχές του τουρισμού καλύπτονται στην πρωτοβάθμια, καθώς και στην κατώτερη μέση εκπαίδευση μέσω των μαθημάτων της Ελληνικής Γλώσσας και της Γεωγραφίας, και στη μέση γενική εκπαίδευση μέσω των μαθημάτων της Πολιτικής Οικονομίας, της Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και της Ελληνικής Γλώσσας.

Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, συνεχίζοντας την πολιτική του, όσον αφορά στον εμπλουτισμό των γνώσεων των μαθητών για τη χώρα τους, καλεί τα σχολεία να οργανώσουν, τουλάχιστον δυο φορές τον χρόνο, σχολικές εκδρομές σε συγκεκριμένα μέρη, όπως επίσης και εκδηλώσεις σχετικές με τον τουρισμό. Επιπροσθέτως, έχει εισάγει στη μέση γενική εκπαίδευση το πρόγραμμα «Θρησκευτικές Περιηγήσεις», που διοργανώνεται σε συνεργασία με την Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου και εμπεριέχει μια τουριστική διάσταση.

«Το Τμήμα Διοίκησης Ξενοδοχείων και Τουρισμού του ΤΕΠΑΚ προσφέρει προγράμματα σπουδών συναφή με τον τουρισμό»

ΕΡ: Πιστεύετε ότι το υφιστάμενο εκπαιδευτικό σύστημα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της τουριστικής μας βιομηχανίας;

ΑΠ: Όπως ανέφερα και προηγουμένως, το Τμήμα Διοίκησης Ξενοδοχείων και Τουρισμού του ΤΕΠΑΚ προσφέρει προγράμματα σπουδών συναφή με τον τουρισμό. Επιπλέον, το 2012, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού δημιούργησε τα Μεταλυκειακά Ινστιτούτα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΜΙΕΕΚ). Το 2017, τα ινστιτούτα αυτά πιστοποιήθηκαν από τον Φορέα Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας της Ανώτερης Εκπαίδευσης και αναγνωρίστηκαν ως ανώτερες σχολές.

Τα ινστιτούτα αγκαλιάστηκαν αμέσως από την κυπριακή κοινωνία. Ένα από τα προγράμματα σπουδών, που προσφέρεται από τα ΜΙΕΕΚ και είναι σχετικό με την τουριστική βιομηχανία, είναι η «Αρτοποιία και Ζαχαροπλαστική». Οι απόφοιτοι του συγκεκριμένου προγράμματος έχουν έναν βαθμό απορρόφησης από την αγορά εργασίας της τάξης του 85%. Τα ΜΙΕΕΚ έχουν γίνει αποδεκτά από όλους τους τομείς της οικονομίας· για τον λόγο αυτό, σήμερα η λειτουργία των ινστιτούτων εκτείνεται σε ολόκληρη την Κύπρο.

«Πιστεύουμε ότι η υπαγωγή του ΑΞΙΚ στο Υπουργείο Παιδείας θα βελτιώσει περαιτέρω την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς διαθέτει μακρά εκπαιδευτική εμπειρία σε αυτόν τον τομέα»

ΕΡ: Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων μηνών, το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, αποφάσισαν να μεταφέρουν την εποπτεία του ΑΞΙΚ από το πρώτο στο δεύτερο. Με ποιον τρόπο αυτή η ενέργεια θα μπορούσε να επηρεάσει την ποιότητα της παρεχόμενης, από το ινστιτούτο, εκπαίδευσης και κατάρτισης;

ΑΠ: Εδώ και πέντε δεκαετίες, το ΑΞΙΚ έχει εφοδιάσει την ξενοδοχειακή και επισιτιστική βιομηχανία με εκατοντάδες εξειδικευμένους επαγγελματίες. Πιστεύουμε ότι η υπαγωγή του ΑΞΙΚ στο Υπουργείο Παιδείας θα βελτιώσει περαιτέρω την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς διαθέτει μακρά εκπαιδευτική εμπειρία σε αυτόν τον τομέα.

Επίσης, θα υπάρχει μια ομαλότερη μετάβαση από την ανώτερη μέση τουριστική εκπαίδευση στην τριτοβάθμια τουριστική εκπαίδευση. Επιπροσθέτως, θα αναπτυχθούν συνέργειες για καλύτερη κατανομή των πόρων, ενώ ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη των ωρολογίων προγραμμάτων θα είναι πιο αποτελεσματική.

«Η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, Πάφος2017, έχει αναχθεί σε δημοφιλή προορισμό. Το Ανοιχτό Εργοστάσιο Πολιτισμού δίνει μια σημαντική ώθηση στον πολιτιστικό τουρισμό και φέρνει κοντά τους καλλιτέχνες, τους κατοίκους και τους επισκέπτες της Πάφου»

ΕΡ: Ο πολιτισμός θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένα ουσιώδες κομμάτι της τουριστικής βιομηχανίας. Εφέτος, η Πάφος έχει ανακηρυχθεί ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Ποια είναι η μέχρι σήμερα επίδραση αυτού του κορυφαίου πολιτιστικού γεγονότος στον τουρισμό;

ΑΠ: Η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, Πάφος2017, έχει αναχθεί σε δημοφιλή προορισμό. Το Ανοιχτό Εργοστάσιο Πολιτισμού δίνει μια σημαντική ώθηση στον πολιτιστικό τουρισμό και φέρνει κοντά τους καλλιτέχνες, τους κατοίκους και τους επισκέπτες της Πάφου. Το σύνθημα «Συνδέοντας Ηπείρους – Γεφυρώνοντας Πολιτισμούς» ενώνει διαφορετικές πόλεις, χώρες, ανθρώπους διαφορετικών πολιτισμών απ' όλα τα μέρη του κόσμου, μέσω ενός πλούσιου, σε έργα και δραστηριότητες, προγράμματος. Η ποιότητα του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένης της ποικιλίας των θεμάτων, των μύθων και των θρησκειών, έχει προσελκύσει πολλούς επισκέπτες απ' όλα τα μέρη του κόσμου.

«Η Κύπρος φημίζεται για την πλούσια πολιτιστική της κληρονομιά, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις ζωές των κατοίκων του νησιού. Ο τουρισμός είναι ένα σημαντικό τμήμα της οικονομίας μας και ο πολιτιστικός τουρισμός αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του»

ΕΡ: Ο πολιτιστικός τουρισμός αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι του τουρισμού και η Κύπρος έχει να παρουσιάσει μια αξιόλογη πολιτιστική κληρονομιά, καθώς και μια ενδιαφέρουσα σύγχρονη πολιτιστική παραγωγή. Υπάρχει κάποιο ολοκληρωμένο σχέδιο για τη μελλοντική ανάπτυξη αυτού του είδους τουρισμού;

ΑΠ: Η Κύπρος φημίζεται για την πλούσια πολιτιστική της κληρονομιά, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις ζωές των κατοίκων του νησιού. Ο τουρισμός είναι ένα σημαντικό τμήμα της οικονομίας μας και ο πολιτιστικός τουρισμός αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του.

Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, σε στενή συνεργασία με την Κυπριακή Εθνική Επιτροπή UNESCO, επιφορτίστηκε με την εφαρμογή της Σύμβασης του 2003 για τη Διασφάλιση της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Οι κύριες δράσεις που υλοποιήθηκαν σχετίζονται με την καταγραφή, τη διαφύλαξη, την εκπαίδευση και ενίσχυση των δεξιοτήτων και τη διεθνή συνεργασία.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αναζωογόνησή των πρακτικών της ΑΠΚ –κυρίως της παραδοσιακής χειροτεχνίας– και της προσαρμογής τους στις σύγχρονες ανάγκες, καθώς και της προβολής της ΑΠΚ ως ζωντανής κληρονομιάς, σε σχέση με την κοινότητα, η οποία διαρκώς αναπαράγεται και μεταφέρεται από γενιά σε γενιά. Συνεπώς, με αυτόν τον τρόπο αναπτύσσονται νέες μορφές σύγχρονης παραγωγής οι οποίες συνιστούν, τελικά, έναν σημαντικό πόλο έλξης τουριστών.

* Διαβάστε επίσης: Πετρίδης για Υφυπουργείο Τουρισμού – «Η καταψήφιση του ν/σ θα αποτελούσε άλλη μια μελανή σελίδα για το πολιτικό κατεστημένο»