Τηλλυρκώτισσα

Τι σημαίνουν τελικά οι στίχοι του κυπριακού τραουθκιού;

Η τηλλυρκώτισσα είναι ένα από τα πιο δημοφιλή κυπριακά τραγούδια. Τα βερεβε/βαραβα/βουρουβους υπήρχε λόγος που ήταν μεταξύ των στίχων. Τα ακαταλαβίστικα για πολλούς βερεβε/βαραβα/βουρουβους είναι τα λεγόμενα κορακίστικα, μια συνθηματική γλώσσα που με την παρεμβολή συλλαβών έκαναν ακαταλαβίστικη μια κατανοητή συνομιλία.

Τα κορακίστικα τα χρησιμοποιούσαν την περίοδο τουρκοκρατίας για να μην καταλαβαίνουν οι τούρκοι τι ελαλούσαν.

Τηλλυρκώτισσα εννοούμεν την γεναίκα κάτοικον της Τυλληρίας, που είναι ορεινή χερσόνησος στα βορειοδυτικά της Κύπρου.

Σύμφωνα με πληροφορίες η πρώτη εκτέλεση ανήκει στο Θεόδουλο Καλλίνικο, ο οποίος ήταν ο πρώτος που εμελέτησε και ασχολήθηκε με τα κυπριακά τραγούδια. Ωστόσο δεν έγινε ποτέ γνωστό αν ήταν αυτός που πρόσθεσε τις ακαταλαβίστικες λέξεις (βερεβε/βαραβα/βουρουβους ) στο τραγούδι.   

Το πιο πιθανό η Τηλλυρκώτισσα να είναι ένα παράδειγμα ποιήματος/τραουθκιού που χρησιμοποιούσαν μεταξύ τους οι ερωτευμένοι για να μεν καταλάβουν οι γονιοί.

Οι Στίχοι της Τηλλυρκώτισσας

Εσ̌ε έβερεβε-ναν
ά-βαραβα-στρον
τζια ε-βερε-ν μιτσίν
μες τους-βουρουβους
εφτά-βαραβα πλανή-βιριβι-τες
για-βαρα-λουρου-βουρου-δα μου

Τριαλάλα-λα-λα…

Τζεπκιά-βαραβα-σαν με-βερεβε
μες τη-βιρβι-ν καρκιάν
τα λό-βοροβο-για
που βουρουβου μου
εί-βιριβι-πες
για-βαρα-λουρου-βουρου-δα μου

Τριαλάλα-λα-λα…

Επή-βιριβι-αν τζ-ει-βιριβι-παν
της βιριβι-ς πελλής
πως έ-βερεβε-ν να πά-βαραβά-ω
πέ-βερεβε-ρα
για-βαρα-λουρου-βουρου-δα μου

Τριαλάλα-λα-λα..

Τζια εμά-βαραβα-εψε βερεβε-ν
την θά-βαραβα-λασσαν
τζε ασή-βιριβι-κωσέ βερεβε-ν
αέ-βερεβε-ραν
για-βαρα-λουρου-βουρου-δα μου

Τριαλάλα-λα-λα…

Αν όμως αφαιρέσουμε τα κορακίστικα βγαίνει το νόημα του τραγουδιού.

Έσσει έναν άστρον τζαι εν μιτσίν
μες στους εφτά πλανήτες, γιαλλουρούδα μου
Τζαι επιάσαν με μες στην καρκιάν
τα λόγια που μου είπες, γιαλλουρούδα μου

Επήαν τζι είπαν της πελλής
πως εν να πάω πέρα, μαυρομμάτα μου
Τζαι εμάγιεψεν τη θάλασσαν
τζαι ‘σήκωσεν αέραν, γιαλλουρούδα μου

Πηγή Βίντεο: Youtube